ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଁ ଜୀବନକୁ ବାଜି ଲଗାଇଥିଲେ ବାଜି ରାଉତ ।
ଭୁବନଠାରୁ ପ୍ରାୟ ୩ କିଲୋମିଟର ଦୂରବର୍ତ୍ତୀ ବ୍ରାହ୍ମଣୀନଦୀ କୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ନୀଳକଣ୍ଠପୁର ଗାଁ । ଏହି ଗାଁକୁ ଯିବାକୁ ହେଲେ ବ୍ରାହ୍ମଣୀନଦୀ ଅତିକ୍ରମ କରିବାକୁ ପଡିଥାଏ ଡଙ୍ଗାରେ । ସେହି ଗାଁରେ ଜନ୍ମ ବାଜି ରାଉତର । ଢେଙ୍କାନାଳ ପ୍ରଜାମଣ୍ଡଳର ବାଜି ରାଉତ ଥିଲା ତଥାକଥିତ ବାନରସେନାର ଜନତା କର୍ମୀ । ନୀଳକଣ୍ଠପୁର ଗ୍ରାମର ଅଧିବାସୀମାନେ ଭୁବନ ଗ୍ରାମରେ ପୋଲିସର ଅମାନୁଷିକ କାର୍ଯ୍ୟ ବିରୋଧରେ ପ୍ରତିବାଦ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥିଲେ । ତାଙ୍କ ସହିତ ଯୋଗ ଦେଇଥି ଲା ୧୨ ବୟସର ସେହି ବାଳକ ବାଜି ରାଉତ ।
Kanak News is now on WhatsApp
Join and get latest news updates delivered to you via WhatsApp
ଭୁବନ ଗ୍ରାମରୁ ମୃତ ଆହତ କର୍ମୀଙ୍କ ସହ ପୋଲିସ ଫୌଜ ଆସି ପହଞ୍ଚିଥିଲେ ୧୯୩୮ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୧୧ ତାରିଖ ଭୋର ୪ ଟା ସମୟରେ ନୀଳକଣ୍ଠପୁରସ୍ଥିତ ବ୍ରାହ୍ମଣୀନଦୀର ଡଙ୍ଗା ଘାଟରେ । ସେମାନଙ୍କୁ ଡଙ୍ଗା ପାର କରାଇ ନ ଦେବାପାଇଁ ପ୍ରଜାମଣ୍ଡଳ କର୍ମୀମାନେ ସେଠାରେ ଥିବା ସରକାରୀ ଡଙ୍ଗାକୁ ବୁଡାଇ ଦେଇଥିଲେ । ଆଉ ଥିଲା ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ବେସରକାରୀ ଡଙ୍ଗା । ସେହି ଡଙ୍ଗାରେ ସେମାନଙ୍କୁ ପାର କରିବା ପାଇଁ ମନାକରି କେତେଜଣ ଗ୍ରାମବାସୀ ଡଙ୍ଗାର ଦଉଡି ଛାଡି ନ ଥିଲେ । ଡଙ୍ଗାର ମଙ୍ଗ ଉପରେ ବସିଥାଏ ବାଜି ରାଉତ ।
ଏହି ବାଜି ରାଉତ ସ୍ୱଳ୍ପ ବୟସର ପିଲା ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ରାଜାଙ୍କର କୁଶାସନ ବିରୋଧରେ ପ୍ରଜାମଣ୍ଡଳର ସତ୍ୟାଗ୍ରହୀମାନେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଚଳାଇଥିବାରୁ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ସହାନୁଭୂତିଶୀଳ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୩୮ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୨ ତାରିଖଦିନ ରାଜାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଆୟୋଜିତ ସଭାରେ ଯୋଗଦେବା ପାଇଁ ସେ ଢେଙ୍କାନାଳ ସହରକୁ ଯାଇଥିଲା । ସେଠାରେ ପ୍ରଜାମଣ୍ଡଳର ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଉପରେ ପଦତ୍ତ ଭାଷଣ ତା ହୃଦୟତନ୍ତ୍ରୀରେ ଶିହରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା । ସେଥିପାଇଁ ସେ ଦିନ ସେ ଡଙ୍ଗାର ମଙ୍ଗ ଉପରେ ବସି ଫୌଜକୁ ଛାଡି ନ ଥିଲା ।
ପୋଲିସ୍ ଫଉଜ ଅନ୍ୟ ଉପାୟ ନ ଦେଖି ପ୍ରଜାମଣ୍ଡଳ କର୍ମୀଙ୍କ ଉପରକୁ ଗୁଳି ଚାଳନା କରିଥିଲେ । ଫଳରେ ସେହିଠାରେ ବାଜିରାଉତ ସମେତ ୫ ଜଣ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ । ବିଶେଷତଃ କୋମଳମତି ବାଜି ରାଉତର ମୃତ୍ୟୁରେ ସମସ୍ତେ ମ୍ରିୟମାଣ ହୋଇପଡିଥିଲେ । ଏହି ଜଘନ୍ୟ ଗୁଳିକାଣ୍ଡକୁ ସର୍ବତ୍ର ନିନ୍ଦା କରାଯାଇଥିଲା । ବାଜି ରାଉତ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଚାରି ସହିଦଙ୍କର ମୃତଶରୀରକୁ ଶୋଭାଯାତ୍ରାରେ ନିଆଯାଇ କଟକର ଖାନନଗର ଶ୍ମଶାନରେ ଅକ୍ଟୋବର ୧୨ ତାରିଖ ଦିନ ଦାହ କରାଯାଇଥିଲା । ଅନତିଦୂରରେ ଉପବିଷ୍ଟ ବରେଣ୍ୟ କବି ସଚ୍ଚି ରାଉତରାୟ ବାଷ୍ପାକୁଳ କଣ୍ଠରେ ଗାଇଥିଲେ-
“ନୁହେଁ ବନ୍ଧୁ ନୁହେଁ ଏହା ଚିତା । ଏ ଦେଶ ତିମିର ତଳେ ।
ଏ ଅଲିଭା ମୁକତି ସଳିତା । ନୁହେଁ ଏହା ଜଳିଯିବାପାଇଁ ।”
ଏହିପରି ଭାବେ ବାଜି ରାଉତ ହୋଇଥିଲା ଗଡଜାତ ପ୍ରଜା ଆନ୍ଦୋଳନର ତ୍ୟାଗର ମୂର୍ତ୍ତିମନ୍ତ ପ୍ରତୀକ । ଏବେବି ବାଜି ରାଉତ ଆତ୍ମବଳିର ସ୍ମୃତି ଅମ୍ଲାନ ରହିଛି ।