କନକ ବ୍ୟୁରୋ : ଉପେକ୍ଷିତ ଜୁଆଙ୍ଗ ଜନଜାତି । କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲାରେ ବସବାସ କରୁଥିବା ଜୁଆଙ୍ଗ ଜନଜାତିର ଜୀବନଶୈଳୀକୁ ଦେଖିଲେ ବିକାଶର ବାସ୍ତବ ଚିତ୍ର ସ୍ପଷ୍ଟ ହେବ । ଏହି ଆଦିବାସୀ ବହୁଳ ଜିଲ୍ଲାରେ ବିଲୁପ୍ତ ଜନଜାତି କୁହାଯାଉଥିବା ଜୁଆଙ୍ଗମାନଙ୍କ ବାସସ୍ଥାନ । ତଥ୍ୟ ଅନୁସାରେ, କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲାର ବାଂଶପାଳ ବ୍ଲକରେ ମୋଟ ୩୫ଟି ଜୁଆଙ୍ଗ ଗାଁ ରହିଛି । ଏହି ଗାଁଗୁଡ଼ିକରେ ମୋଟ ୯୦୪୬ ପୁରୁଷ ଓ ମହିଳା ଅଛନ୍ତି । ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୪୪୭୧ ପୁରୁଷ ଓ ୪୫୭୫ ମହିଳା ।

Advertisment

ଅବଶ୍ୟ ପୁରଷ ଅନୁପାତରେ ମହିଳାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ସାମାନ୍ୟ ଅଧିକ ରହିଛି । ତଥ୍ୟ ଅନୁସାରେ ପ୍ରତି ୧ ହଜାର ପୁରୁଷଙ୍କ ତୁଳନାରେ ମହିଳାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ହେଉଛି ୧୦୨୭ । କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲାର ପୁରୁଷ-ମହିଳା ଆନୁପାତ ହାର ତୁଳନାରେ ଏହା ଅଧିକ। ଜୁଆଙ୍ଗମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଶିକ୍ଷା ହାର ଯଥେଷ୍ଟ କମ୍‌ । କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲାରେ ସାକ୍ଷରତା ହାର ମୋଟାମୋଟି ୭୮.୬୧ % ଥିଲାବେଳେ ଜୁଆଙ୍ଗଙ୍କର ସାକ୍ଷରତା ହାର ହେଉଛି ୩୮.୧୮%।

ସବୁଠୁ ବଡ଼ କଥରା ହେଉଛି, ସ୍ବାଧୀନତାର ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷ ପରେ ବି ଏହି ଜୁଆଙ୍ଗ ଜନଜାତିଙ୍କର ବିକାଶ ଯେତିକି ହେବା କଥା ତାହା ହୋଇନାହିଁ । ଯଦିଓ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଜୁଆଙ୍ଗ ଉନ୍ନୟନ ସଂସ୍ଥା କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି । ଏଠାରେ ଜୁଆଙ୍ଗ ଗାଁ ଉପରପଣସନସାର ଉଦାହରଣ ନିଆଯାଇପାରେ । ପ୍ରାୟ ୮୦ଟି ପରିବାର ରହୁଥିବା ଏହି ଗାଁକୁ ଆଜିଯାଏ ରାସ୍ତାଟିଏ ହୋଇପାରିନାହିଁ । ତିନୋଟି ପାହାଡ଼ ‌ଡେଇଁ ଯିବା ପରେ ଏହି ଗାଁ ପଡ଼େ । ସକାଳୁ ପାହାଡ଼ରୁ ଓହ୍ଲାଇ ନିକଟସ୍ଥ କାଞ୍ଜିପାଣି ଘାଟିକୁ ଆସି ନିୟମିତ ସଉଦାପତ୍ର ନେଇ ଘରେ ପହଞ୍ଚୁ ପହଞ୍ଚୁ ସଞ୍ଜ ବୁଡ଼େ । ଏସବୁ ସତ୍ତ୍ବେ ସରକାର ଆଜିଯାଏ ଏକ ରାସ୍ତା ତିଆରି ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇପାରି ନାହାନ୍ତି ।
ଖାଲି ସେତିକି ନୁହେଁ, ଏହି ଗାଁରେ ବିଦ୍ୟାଳୟଟିଏ ଥିଲେ ବି ଶ୍ରେଣୀଗୃହ ନାହିଁ । ସମ୍ଭବତଃ ଏହା ଶ୍ରେଣୀଗୃହ ନଥିବା ଏକମାତ୍ର ବିଦ୍ୟାଳୟ । ସେହିପରି ଅଙ୍ଗନବାଡ଼ି କେନ୍ଦ୍ର ଥିଲେ ବି ଏହାର ସ୍ଥାୟୀ ଘର ନାହିଁ । ବରଂ ଗାଁ ଲୋକଙ୍କ ପିଣ୍ଡାରେ ଚାଲେ ଅଙ୍ଗନବାଡ଼ି । ସେହିପରି ବିବ୍ରତର କଥା ହେଉଛି, ଏହି ଗାଁରେ ବିଜୁଳି ନ ଥିବାରୁ କିଛି ବର୍ଷ ତଳେ ସୋଲାର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଥିଲା । ସୋଲାର ସଂଯୋଗ ହେବାର ମାତ୍ର କେଇ ଦିନ ପରେ ତାହା ଆଉ ଜଳୁ ନାହିଁ ।
ଖାଲି ଏହି ଗୋଟିଏ ଗାଁ ନୁହେଁ, ବରଂ ଜିଲ୍ଲାର ଥିବା ଅଧିକାଂଶ ଜୁଆଙ୍ଗ ଗାଁର ଅନୁରୂପ ଅବସ୍ଥା। ଆଧୁନିକ ସମାଜ ସହିତ ତାଳଦେଇ ଜୁଆଙ୍ଗଙ୍କ ଅନେକ ପରମ୍ପରା ସାମାନ୍ୟ ଝାପ୍‌ସା ହୋଇ ଯାଇଥିଲେ ବି ସେମାନେ ପରମ୍ପରାକୁ ଛାଡ଼ିନାହାନ୍ତି । ପାରମ୍ପରିକ ଭାବେ ସଂପନ୍ନ ହେଉଥିବା ବିବାହ ଉତ୍ସବ ନିଆରା । ବିଶେଷକରି କନ୍ୟାକୁ ଚୋରି କରି ଆଣି ବିବାହ କରିବା କିମ୍ବା ବିଭିନ୍ନ ଯାନିଯାତ୍ରାରୁ ବଳପୂର୍ବକ କନ୍ୟାକୁ ଆଣି ବିବାହ କରିବା ପରମ୍ପରା ରହିଛି । ଜୁଆଙ୍ଗଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ବଗୋତ୍ର ବିବାହ ଚଳେ ନାହିଁ ।