ଲମ୍ବିଛି ମନରେଗା ଦୁର୍ନୀତିର ଚେର, କେଉଁଠି ପିଚୁ ବଦଳରେ ମାଟି ତ କେଉଁଠି ବୃଦ୍ଧାଙ୍କ ନାଁରେ ହୋଇଛି ଦୁର୍ନୀତି

କନକ ବ୍ୟୁରୋ: ଓଡ଼ିଶାରେ ମନରେଗା ଯୋଜନାରେ ହେଉଛି ମହାଦୁର୍ନୀତି । ନିକଟରେ ବ୍ଲକ୍‌ ନାଗପୁର ପଞ୍ଚାୟତରେ ମନରେଗା ଯୋଜନାରେ ଲକ୍ଷାଧିକ ଟଙ୍କାର ମିଥ୍ୟା ବିଲ୍ ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଥିଲା । ନାଗପୁର ପଞ୍ଚାୟତର ହରିଜନ ସାହି ଠାରୁ ମଳିକ ସାହି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୧୦ ବର୍ଷ ହେଲାଣି କଂକ୍ରିଟ୍‌ ରାସ୍ତା ଅଛି । ହେଲେ ୨୦୨୨ରେ ସେହି ରାସ୍ତା ଉପରେ ମାଟି ରାସ୍ତା ନିର୍ମାଣ ହୋଇଥିବା ଦର୍ଶାଇ ୯୮ ହଜାର ୧୨୪ ଟଙ୍କାର ବିଲ୍‌ ହୋଇଛି । କଂକ୍ରିଟ୍ ରାସ୍ତା ଉପରେ ମାଟି ରାସ୍ତା ନିର୍ମାଣ ନେଇ ବିଲ୍‌ କେମିତି ହେଲା ବୋଲି ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଛି ।

ସେହିପରି ୨୦୨୫ରେ ନାଗପୁର ବାଳିକା ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଖେଳପଡ଼ିଆ ନବୀକରଣ ବାବଦରେ ବିଲ୍‌ ହୋଇଛି ୨ ଲକ୍ଷ ୧୦ ହଜାର ୪୮୩ ଟଙ୍କା । ହେଲେ ବିଦ୍ୟାଳୟ ପରିସର ଖେଳ ପଡ଼ିଆରେ ମାଟି ମୁଠାଏ ବି ପଡ଼ିନଥିବା କହିଛନ୍ତି ବିଦ୍ୟାଳୟର ପ୍ରଧାନ ଶିକ୍ଷୟିତ୍ରୀ । ଏହି ଦୁର୍ନୀତିରେ ବ୍ଲକ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସରପଞ୍ଚଙ୍କ ସମ୍ପୃକ୍ତି ଥିବା ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି ସମାଜସେବୀ । ଏପରିକି ଭିଜିଲାନ୍ସ ତଦନ୍ତ ମଧ୍ୟ ଦାବି କରିଛନ୍ତି ।

ଖାଲି ଏତିକି ନୁହେଁ ଶଯ୍ୟାରୁ ଉଠିପାରୁନଥିବା ବୃଦ୍ଧାଙ୍କୁ ମନରେଗାରେ ଶ୍ରମିକ ଦର୍ଶାଇ ତାଙ୍କ ନାଁରେ ଟଙ୍କା ଉଠିଛି । କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ସତ ମିଛ କହି ତାଙ୍କ ଆବାସ ଅର୍ଥକୁ ବି ଲୁଟି ନେଇଥିଲେ ଦଲାଲ । ଏଭଳି ମନରେଗାର ସାଙ୍ଘାତିକ ଠକେଇ ଅଭିଯୋଗ ନବରଙ୍ଗପୁର ପାପଡ଼ାହାଣ୍ଡି ବ୍ଲକ ଜାନୀଗୁଡ଼ା ଗାଁରୁ ଆସିଥଲା । ଏପରିକି  ବୃଦ୍ଧା ତୁଳସୀ ଜାନୀ ଏକଥା ଜାଣିବା ପରେ ତାଜୁବ ହୋଇଯାଇଥିଲା ।

ସେପଟେ ମନରେଗାରେ କାମ କରୁଥିବା ସବୁ ଶ୍ରମିକଙ୍କୁ ଠିକ୍ ସମୟରେ ମଜୁରି ମିଳୁନାହିଁ ବୋଲି ଗତ ବର୍ଷ ରିପୋର୍ଟ ଆସିଥଲା । ଶ୍ରମିକ କାମ କରୁଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ପାଉନାହାନ୍ତି ମଜୁରି । ଓଡ଼ିଶା ସମେତ ୧୩ଟି ରାଜ୍ୟରେ ଶ୍ରମିକମାନେ ୬୬୧.୫୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ପାଇନାହାନ୍ତି । ମନରେଗା ମଜୁରି ବକେୟା ରାଶି ଓଡ଼ିଶାରେ ସର୍ବାଧିକ ରହିଛି । ରାଜ୍ୟର ଶ୍ରମିକମାନେ ୧୩୯ କୋଟି ଟଙ୍କା ମଜୁରି ପାଇବା ବାକି ଅଛି ବୋଲି କେନ୍ଦ୍ର ଗ୍ରାମୀଣ ବିକାଶ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ  ତଥ୍ୟରୁ ଜଣାପଡ଼ିଥିଲା ।

ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ ଓଡ଼ିଶା, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ଓ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଭଳି ରାଜ୍ୟରେ ବକେୟା ମଜୁରି ଅଧିକ ରହିଛି । ଆ‌ନ୍ଧ୍ରରେ ୧୩୭ କୋଟି ଟଙ୍କା, ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ୧୦୩ କୋଟି ଟଙ୍କା, ଆସାମରେ ୬୫ କୋଟି ଟଙ୍କା ଓ ମିଜୋରାମରେ ୪୪.୨୨ କୋଟି ଟଙ୍କାର ମଜୁରି ଦେବା ବାକି ରହିଛି । ଏହି ସବୁ ମାମଲାରେ ଫଣ୍ଡ ଟ୍ରାନ୍ସଫର ଅର୍ଡର (ଏଫ୍‌ଟିଓ) ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଯାଇଛି । ଗୁଜରାଟ, ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ, ମଣିପୁର, ଜମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର, କେରଳ, ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ, ପୁଡୁଚେରି ଓ ଗୋଆରେ ମଧ୍ୟ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ମଜୁରି ବକେୟା ରହିଛି। ୨୦୨୪-୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ନଭେମ୍ବର ୨୭ ସୁଦ୍ଧା ୯୮.୯୧ ପ୍ରତିଶତ ଏଫ୍‌ଟିଓ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି। ବର୍ଷକ ତଳେ ଏହି ହାର ୯୭.୯୮ ପ୍ରତିଶତ ଥିଲା ।

ମନରେଗା ହେଉଛି ଏକ ଚାହିଦା ଆଧାରିତ ଯୋଜନା । ସେଥିରେ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ କେନ୍ଦ୍ର ନିକଟରେ ପାଣ୍ଠି ପ୍ରସ୍ତାବ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥାନ୍ତି । ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପକ୍ଷରୁ କାମ ପାଇଁ ଚାହିଦା, ପାଣ୍ଠିର ଉପଯୋଗିତା ଓ ସାମଗ୍ରିକ ପ୍ରଦର୍ଶନ ଭଳି ମାନଦଣ୍ଡ ବିଚାରକୁ ନେଇ ବିଭିନ୍ନ କିସ୍ତିରେ ପାଣ୍ଠି ଜାରି କରାଯାଏ । ମଷ୍ଟର ରୋଲ୍‌ ବନ୍ଦ ହେବାର ୧୫ ଦିନରେ ଏଫ୍‌ଟିଓ ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଏ । ମଜୁରି ଦେବାରେ ହେଉଥିବା ବିଳମ୍ବ କମ୍ କରିବା ଲାଗି ସରକାର ଉଦ୍ୟମ କରୁଛନ୍ତି । ହିତାଧିକାରୀମାନଙ୍କ ଖାତାରେ ଠିକ୍ ସମୟରେ ମଜୁରି ଜମା କରିବା ଲାଗି ଏସ୍‌ଓପି ଜାରି କରାଯାଇଛି ଓ ତାହାର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତାକୁ ନିୟମିତ ବ୍ୟବଧାନରେ ସମୀକ୍ଷା କରାଯାଉଛି । ପବ୍ଲିକ୍ ଫାଇନାନ୍ସିଆଲ୍ ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟ ସିଷ୍ଟମ୍‌ ଭଳି ପ୍ଲାଟଫର୍ମକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ପେମେଣ୍ଟକୁ ବାସ୍ତବ ସମୟରେ ନିରୀକ୍ଷଣ କରାଯାଉଛି । ବକେୟା କ୍ଷତିପୂରଣ ଦାବିଗୁଡ଼ିକର ଯାଞ୍ଚ କରିବା ଲାଗି ରାଜ୍ୟ ସରକାରମାନଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା କରାଯାଉଛି । ଶୀଘ୍ର ମଜୁରି ଦେବା ଲାଗି ୨୦୨୪ ଜାନୁଆରିରୁ ଆଧାର ଆଧାରିତ ପେମେଣ୍ଟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ଲାଗୁ କରାଯାଇଛି ।