ମାନସିକ ଥକ୍କାପଣ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ ମନୋରଞ୍ଜନ, ଏ ଏକ ଆବଶ୍ୟକତା

କନକ ବ୍ୟୁରୋ: ଆମେ ପ୍ରାୟତଃ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଅଭିଜ୍ଞତା, ସମ୍ପର୍କ ଏବଂ ସଫଳତା ସହିତ ଖୁସିକୁ ଯୋଡ଼ିଥାଉ । କିନ୍ତୁ ଆପଣ କ'ଣ ଜାଣନ୍ତି କି ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଖୁସି ମାପ କରନ୍ତି? “Happiness Index”, ଯାହାକୁ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବରେ ବିଶ୍ୱ ଖୁସି ରିପୋର୍ଟ କୁହାଯାଏ ।  ମୁଣ୍ଡପିଛା GDP, ସାମାଜିକ ସମର୍ଥନ, ସୁସ୍ଥ ଜୀବନ ଆଶା, ସ୍ୱାଧୀନତା, ଦାନଶୀଳତା ଏବଂ ଦୁର୍ନୀତି ସ୍ତର ଭଳି କାରଣଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ଖୁସି ରିପୋର୍ଟ ଆଧାରିତ ।

ଭାରତ, ଏହାର ସମୃଦ୍ଧ ସଂସ୍କୃତି, ପର୍ବପର୍ବାଣୀ ଏବଂ ପରମ୍ପରା ସତ୍ତ୍ୱେ, “Happiness Index”ରେ ଆଶାଠାରୁ ନିମ୍ନ ସ୍ଥାନ ପାଇଛି । କାରଣ ଆମେ ଅର୍ଥନୈତିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଉଥିବା ବେଳେ, ଆମେ ପ୍ରାୟତଃ ସମାନ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ଅଣଦେଖା କରି ଦେଇଥାଉ । 

ଆପଣଙ୍କ ମନରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଙ୍କି ମାରୁଥିବ ନିଶ୍ଚୟ ୱାଟର ପାର୍କ୍, ମନୋରଞ୍ଜନ ପାର୍କ(Amusement Park), ଥିମ୍ ପାର୍କ, ପରିବାର ମନୋରଞ୍ଜନ କେନ୍ଦ୍ର(FEC), ଏବଂ ଅଭିଜ୍ଞତା କେନ୍ଦ୍ର ଗୁଡ଼ିକ ଭାରତର “Happiness Index” କୁ ଉନ୍ନତ କରିପାରିବେ କି ?
ମନୋରଞ୍ଜନ ଏବଂ ଖୁସି ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ରହିଛି । ଆପଣ ଶେଷ ଥର ପାଇଁ ଏକ ୱାଟର ପାର୍କ୍, ମନୋରଞ୍ଜନ ପାର୍କ କିମ୍ବା ଏକ ଥିମ୍ ପାର୍କ ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ କି ବୋଲି ଥରେ ଚିନ୍ତା କରନ୍ତୁ । ଏକ, ୱାଟର ପାର୍କ୍, ପାଣି ସ୍ଲାଇଡ୍ , ତରଙ୍ଗ ପୁଲ (wave pool) କିମ୍ବା ମନୋରଞ୍ଜନ ପାର୍କର ଆନନ୍ଦ, ପରିବାର ସହିତ ହାସ୍ୟରସ - ଏଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ଆନନ୍ଦର ପବିତ୍ର ମୁହୂର୍ତ୍ତ । ମନୋରଞ୍ଜନ କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡ଼ିକ ଚାପମୁକ୍ତି, ସାମାଜିକ ସମ୍ପର୍କ ଏବଂ ଭାବପ୍ରବଣ ସୁସ୍ଥତା ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି, ଯାହା ସବୁ “Happiness Index”ରେ ପ୍ରମୁଖ ଅବଦାନକାରୀ ।

ବିଶ୍ୱ ସ୍ତରରେ, ଫିନଲ୍ୟାଣ୍ଡ, ଡେନମାର୍କ ଏବଂ ନେଦରଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଭଳି ଉଚ୍ଚ “Happiness Index”  ଥିବା ଦେଶଗୁଡ଼ିକ - ଅବସର ଏବଂ ମନୋରଞ୍ଜନ ଭିତ୍ତିଭୂମିରେ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ନିବେଶ କରନ୍ତି । ସେମାନେ ବୁଝନ୍ତି ଯେ ଖୁସି କେବଳ ଧନରେ ନୁହେଁ ବରଂ ଆନନ୍ଦ ଆଣି ଦେଉଥିବା ଅଭିଜ୍ଞତାରେ ବି ରହିଛି ।

ତଥାପି, ଭାରତରେ, ଆମେ ମନୋରଞ୍ଜନକୁ ଆବଶ୍ୟକତା ଅପେକ୍ଷା ଏକ ବିଳାସପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରିଛୁ । ଭାରତରେ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବାଧିକ ଯୁବ ଜନସଂଖ୍ୟା, ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବଢ଼ୁଥିବା ମଧ୍ୟବିତ୍ତ ଶ୍ରେଣୀ ରହିଛି । ତଥାପି, ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ୱାଟର ପାର୍କ୍ ମନୋରଞ୍ଜନ ପାର୍କ, ଏବଂ ଥିମ୍-ଆଧାରିତ ଅଭିଜ୍ଞତା କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡ଼ିକର ସଂଖ୍ୟା ବିଶ୍ୱ ମାନକ ତୁଳନାରେ ଅପେକ୍ଷାକୃତ କମ୍ ।

ଅଧ୍ୟୟନ ଦର୍ଶାଏ ଯେ ମନୋରଞ୍ଜନ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ:
ଚାପ ଏବଂ ମାନସିକ ଥକ୍କାପଣ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ 
ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ସାମାଜିକ ସମ୍ପର୍କ ଉନ୍ନତ କରିଥାଏ 
ସାମଗ୍ରିକ ଜୀବନ ସନ୍ତୋଷ ବୃଦ୍ଧି କରିଥାଏ 
ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଏବଂ ନିଯୁକ୍ତିକୁ ବୃଦ୍ଧି କରି ଆର୍ଥିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧିରେ ଯୋଗଦାନ କରିଥାଏ 

ଯଦି ଆମେ ମନୋରଞ୍ଜନ କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ସହରାଞ୍ଚଳ ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ଯୋଜନାରେ ସାମିଲ କରାଯାଏ, ତେବେ ଆମେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନର ଗୁଣବତ୍ତା ଯଥେଷ୍ଟ ବୃଦ୍ଧି କରିପାରିବା ।

ଅରଲାଣ୍ଡୋ, ଫ୍ଲୋରିଡା (ଆମେରିକା): ଡିଜନି ୱାର୍ଲ୍ଡ ଏବଂ ୟୁନିଭର୍ସାଲ୍ ଷ୍ଟୁଡିଓ, ଅରଲାଣ୍ଡୋରେ ବାର୍ଷିକ ୭୫ ନିୟୁତରୁ ଅଧିକ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ଟାଣି ଆଣିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇଛି । ଯାହା କେବଳ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ନୁହେଁ ବରଂ ଖୁସି ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ସମୃଦ୍ଧିକୁ ମଧ୍ୟ ଆଗେଇ ଆଣେ ।

ଜାପାନର ସାର୍ବଜନୀନ ଅବସର ବିନୋଦନ ଯୋଜନା: ଜାପାନ ମନୋରଞ୍ଜନକୁ ଏହାର କଲ୍ୟାଣ ନୀତିର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରେ । ଡିଜନିଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଟୋକିଓ ଏବଂ ୟୁନିଭର୍ସାଲ୍ ଷ୍ଟୁଡିଓ ଜାପାନ ଭଳି ପାର୍କ ସ୍ଥାନୀୟ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ପାଇଁ ଜୀବନର ଗୁଣବତ୍ତା ବୃଦ୍ଧି କରେ।

ଦୁବାଇର ଭିଜନ ୨୦୪୦: ଦୁବାଇର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଯେ IMG ୱାର୍ଲ୍ଡସ୍ ଅଫ୍ ଆଡଭେଞ୍ଚର୍, ଦୁବାଇ ପାର୍କ ଏବଂ ରିସର୍ଟ ଏବଂ ବିଶାଳ ୱାଟରପାର୍କ ଭଳି ମନୋରଞ୍ଜନ ହବ୍‌ଗୁଡ଼ିକୁ ମୁଖ୍ୟ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଭାବରେ ସଂଯୋଜିତ କରି ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଖୁସି ସହର ହେବା । 
ଏବେ କଳ୍ପନା କରନ୍ତୁ ଯଦି ଆମେ ସମାନ ମଡେଲ୍ ଅନୁସରଣ କରୁ ! ଓଡ଼ିଶା ଉପରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ଏବଂ ସାମାଜିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସକରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିବ ।  

ମାନସିକ ଏବଂ ଶାରୀରିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଲାଭ
ଏକ ଦେଶରେ ଯେଉଁଠାରେ ଚାପ ଏବଂ ମାନସିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା ବଢ଼ୁଛି, ମନୋରଞ୍ଜନ କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡ଼ିକ, ଚିନ୍ତା ହ୍ରାସ କରି, ଡୋପାମିନ୍ ବୃଦ୍ଧି କରି ଏବଂ ଶାରୀରିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରି ପ୍ରାକୃତିକ ଚିକିତ୍ସା ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ ।

ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଏବଂ ନିଯୁକ୍ତି ସୃଷ୍ଟି :- ଏକ ଦୃଢ଼ ମନୋରଞ୍ଜନ ଶିଳ୍ପ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରିଥାଏ । ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଏବଂ ପରୋକ୍ଷ ନିଯୁକ୍ତି ସୃଷ୍ଟି କରେ ଏବଂ ସ୍ଥାନୀୟ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ବି ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥାଏ ।  

ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ନିୟୋଜିତ :-  ୱାଟର ପାର୍କ୍, ଥିମ୍ ପାର୍କ ଏବଂ ଅଭିଜ୍ଞତା କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ଓଡ଼ିଶାର ସମୃଦ୍ଧ ପୌରାଣିକ କାହାଣୀ, ଇତିହାସ ଏବଂ ସଂସ୍କୃତି ଉପରେ ଚିତ୍ରିତ କରାଯାଇପାରିବ, ଯାହା ଜାତୀୟ ଗର୍ବକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ସହିତ ଶିକ୍ଷାକୁ ମଜାଦାର କରିଥାଏ ।

ସାମାଜିକ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଭାବରେ ମନୋରଞ୍ଜନ ଭିତ୍ତିଭୂମି କେବଳ ରାସ୍ତା, ସେତୁ ଏବଂ ବିମାନବନ୍ଦର ବିଷୟରେ ନୁହେଁ । ପ୍ରକୃତ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଖୁସି ଏବଂ କଲ୍ୟାଣ ନିର୍ମାଣ କରେ । ଓଡ଼ିଶା ପାଇଁ ୱାଟର ପାର୍କ୍, ମନୋରଞ୍ଜନ ପାର୍କ, ଥିମ୍ ପାର୍କ ଏବଂ ଅଭିଜ୍ଞତା କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ "ସାମାଜିକ ଭିତ୍ତିଭୂମି" ଭାବରେ ମାନ୍ୟତା ଦେବାର ସମୟ ଆସିଛି । ଯେପରି ଆମେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପାଇଁ ହସ୍ପିଟାଲ, ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ସ୍କୁଲ ଏବଂ ସଂଯୋଗ ପାଇଁ ରାଜପଥ ନିର୍ମାଣ କରୁ, ସେହିପରି ଆମକୁ ଖୁସି ପାଇଁ ମନୋରଞ୍ଜନ କେନ୍ଦ୍ରରେ ବିନିଯୋଗ କରିବାକୁ ପଡିବ। 

ଏକ ଦେଶର ପ୍ରଗତି କେବଳ ଏହାର GDP ଦ୍ୱାରା ନୁହେଁ ବରଂ ଏହାର ଲୋକଙ୍କ ଖୁସି ଦ୍ୱାରା ମାପ କରାଯାଏ । ଯଦି ଆମେ ଏକ ସୁଖୀ, ସୁସ୍ଥ ଏବଂ ଅଧିକ ସ୍ପନ୍ଦନଶୀଳ ଓଡ଼ିଶା ଚାହୁ, ତେବେ ମନୋରଞ୍ଜନକୁ ଏକ ବିଳାସପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ନୁହେଁ - ବରଂ ଏକ ଆବଶ୍ୟକତା ଭାବରେ ଦେଖାଯିବା ଉଚିତ ।