କନକ ବ୍ୟୁରୋ : ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ କେବଳ ପୁରୁଷମାନଙ୍କର ବଳିଦାନ ଓ ସଂଘର୍ଷର କାହାଣୀ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏହା ପଛରେ ରହିଛି ଅଗଣିତ ମହିଳାଙ୍କର ଅସୀମ ସାହସ, ତ୍ୟାଗ ଏବଂ ଅତୁଳନୀୟ ଯୋଗଦାନ । ଘରର ଚାରିକାନ୍ଥରୁ ବାହାରି ସେମାନେ ଯେତେବେଳେ ରାଜରାସ୍ତାରେ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ସ୍ୱର ଉତ୍ତୋଳନ କଲେ, ସେତେବେଳେ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନ ଏକ ନୂଆ ମୋଡ଼ ନେଇଥିଲା । ସେମାନଙ୍କର ଭୂମିକା କେବଳ ସହଯୋଗୀ ଭାବରେ ସୀମିତ ନଥିଲା, ବରଂ ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସେମାନେ ନେତୃତ୍ୱ ନେଇ ସମଗ୍ର ଦେଶ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣାର ଉତ୍ସ ପାଲଟିଥିଲେ ।

ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ମହିଳାଙ୍କ ଭୂମିକା:

Advertisment

ମହିଳାମାନେ ପିକେଟିଂ, ପ୍ରଭାତଫେରୀ, ବିଦେଶୀ ବସ୍ତ୍ର ବର୍ଜନ ଏବଂ ସଭାସମିତିରେ ସକ୍ରିୟ ଭାବେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଡାକରାରେ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇ ସେମାନେ ଅସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନ, ଆଇନ ଅମାନ୍ୟ ଆନ୍ଦୋଳନ ଏବଂ ଭାରତ ଛାଡ଼ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।

ରାଣୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀବାଈଙ୍କ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସରୋଜିନୀ ନାଇଡୁ, କସ୍ତୁରବା ଗାନ୍ଧୀ, ବିଜୟ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ପଣ୍ଡିତ, ଅରୁଣା ଆସଫ ଅଲୀଙ୍କ ପରି ଅନେକ ମହିଳା ନେତୃତ୍ୱ ସ୍ତରରେ ରହି ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଦିଗଦର୍ଶନ ଦେଇଥିଲେ । ସେମାନେ କେବଳ ସଂଗ୍ରାମୀ ନଥିଲେ, ବରଂ କବି, ଲେଖିକା ଓ ସମାଜସେବୀ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଜନଜାଗରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ ।

ଅନେକ ମହିଳା ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ଯୋଗ ଦେଇ ନିଜର ସୁଖ, ସୁବିଧା ଏବଂ ପରିବାରକୁ ତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ । ସେମାନେ ଲାଠିମାଡ଼ ସହିଥିଲେ, କାରାବରଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏପରିକି ନିଜ ଜୀବନକୁ ମଧ୍ୟ ବଳିଦାନ ଦେଇଥିଲେ । ଗାନ୍ଧୀଜୀଙ୍କ ଆହ୍ୱାନରେ ଅନେକ ମହିଳା ନିଜର ସୁନାଗହଣା ତିଲକ ସ୍ୱରାଜ ପାଣ୍ଠିକୁ ମଧ୍ୟ ଦାନ କରିଥିଲେ । ଖାଲି ସେତିକି ନୁହେଁ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ସହିତ ମହିଳାମାନେ ସାମାଜିକ କୁସଂସ୍କାର, ନାରୀ ଶିକ୍ଷା ଓ ନାରୀ ସଶକ୍ତିକରଣ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସ୍ୱର ଉତ୍ତୋଳନ କରିଥିଲେ । ସାବିତ୍ରୀବାଈ ଫୁଲେଙ୍କ ପରି ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ନାରୀ ଶିକ୍ଷାର ପ୍ରସାର ପାଇଁ ନିଜ ଜୀବନକୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିଥିଲେ ।

ଦେଶ ହିତରେ ଓଡ଼ିଶା ମହିଳାଙ୍କ ଅବଦାନ:

ଭାରତର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରାନ୍ତ ଭଳି ଓଡ଼ିଶାର ମହିଳାମାନେ ମଧ୍ୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ପଛରେ ପଡ଼ିନଥିଲେ । ରକ୍ଷଣଶୀଳ ସମାଜର ବାଧାବନ୍ଧନ ସତ୍ତ୍ୱେ ସେମାନେ ନିଜର ଦୃଢ଼ ଦେଶପ୍ରେମ ଏବଂ ଅଦମ୍ୟ ସାହସର ପରିଚୟ ଦେଇଥିଲେ । 
ରମା ଦେବୀ, ସରଳା ଦେବୀ, ମାଳତୀ ଚୌଧୁରୀ, କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସାବତ, ଅନ୍ନପୂର୍ଣ୍ଣା ମହାରଣା, ପାର୍ବତୀ ଗିରିଙ୍କ ଭଳି ଅନେକ ମହିୟସୀ ଓଡ଼ିଶାରେ ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ । 

ଲବଣ ସତ୍ୟାଗ୍ରହରେ ଭୂମିକା: ଇଞ୍ଚୁଡ଼ି ଓ କୁଜଙ୍ଗରେ ହୋଇଥିବା ଲବଣ ସତ୍ୟାଗ୍ରହରେ ଓଡ଼ିଆ ମହିଳାମାନଙ୍କ ଭୂମିକା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା । ରମା ଦେବୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ମହିଳା ଲୁଣ ମାରି ଆଇନ ଅମାନ୍ୟ ଆନ୍ଦୋଳନ କରିଥିଲେ । 

ଜନଜାଗରଣ: ଓଡ଼ିଆ ମହିଳାମାନେ ଘର ଘର ବୁଲି ଲୋକଙ୍କୁ ସଚେତନ କରାଇବା, ଚରଖାର ପ୍ରଚାର କରିବା ଏବଂ ଗାନ୍ଧୀଜୀଙ୍କ ବାର୍ତ୍ତା ପହଞ୍ଚାଇବାରେ ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେମାନେ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସର ଅଧିବେଶନରେ ଯୋଗ ଦେଇ ନିଜକୁ ଅଧିକ କୁଶଳୀ କରିଥିଲେ ।

ସାଧାରଣ ମହିଳାଙ୍କ ଅଂଶଗ୍ରହଣ: କେବଳ ଶିକ୍ଷିତ ଏବଂ ଉଚ୍ଚବର୍ଗର ମହିଳା ନୁହଁନ୍ତି, ଇରମରେ ପୁଲିସ ଗୁଳିର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିବା ପରୀ ବେୱାଙ୍କ ଭଳି ସାଧାରଣ ମହିଳାମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହି ମହାସଂଗ୍ରାମରେ ନିଜକୁ ସାମିଲ କରିଥିଲେ ।

ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ମହିଳାଙ୍କ ଯୋଗଦାନ କେବଳ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି କରିନଥିଲା, ବରଂ ଏହା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଏକ ନୂଆ ଦିଗ ଏବଂ ଶକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା । ଏହା ପ୍ରମାଣିତ କଲା ଯେ ସ୍ୱାଧୀନତାର ଲଢ଼େଇ କୌଣସି ଏକ ବର୍ଗର ନୁହେଁ, ବରଂ ସମଗ୍ର ଦେଶର । ନାରୀଶକ୍ତିର ଏହି ଜାଗରଣ ଭାରତୀୟ ସମାଜରେ ଏକ ବୈପ୍ଳବିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଥିଲା ଏବଂ ଭବିଷ୍ୟତ ପିଢ଼ି ପାଇଁ ଏକ ଅନନ୍ୟ ଉଦାହରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିଗଲା । ସେମାନଙ୍କର ଅବଦାନ ଯୁଗେ ଯୁଗେ ଦେଶ ସ୍ୱାଧୀନତାର ଇତିହାସରେ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣାକ୍ଷରରେ ଲିପିବଦ୍ଧ ହୋଇ ରହିବ ।