ଶିବ କିଏ, ଲିଙ୍ଗ କାହିଁକି ତାଙ୍କର ପ୍ରତୀକ ? ଜାଣନ୍ତୁ ପୂରା କାହାଣୀ

କନକ ବ୍ୟୁରୋ :  ଶ୍ରାବଣ ମାସ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କର ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରିୟ ମାସ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।  ଏହି ମାସରେ ଭକ୍ତମାନେ ଶ୍ରଦ୍ଧା ଓ ନିଷ୍ଠାର ସହିତ ଭୋଳାନାଥଙ୍କୁ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରିଥାନ୍ତି । ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି ଯେ, ଶ୍ରାବଣ ମାସରେ ଭଗବାନ ଶିବ ଧରାପୃଷ୍ଠରେ ବାସ କରନ୍ତି, ତେଣୁ ସେ ତାଙ୍କ ଭକ୍ତଙ୍କ ଡାକ ଶୀଘ୍ର ଶୁଣନ୍ତି ।  ଏହି ପବିତ୍ର ମାସରେ ଶିବଲିଙ୍ଗ ପୂଜାର ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି । କିନ୍ତୁ କ'ଣ ଆପଣ ଜାଣନ୍ତି, ପୃଥିବୀରେ ପ୍ରଥମ ଶିବଲିଙ୍ଗ କିପରି ସ୍ଥାପିତ ହେଲା ଏବଂ କିଏ ପ୍ରଥମେ ଏହାର ପୂଜା କରିଥିଲେ? ଏହାର କାହାଣୀ ସୃଷ୍ଟିର ଆରମ୍ଭ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ।

ପରମ ଶ୍ରେଷ୍ଠତାକୁ ନେଇ ବିବାଦ
ଲିଙ୍ଗ ପୁରାଣ ଅନୁଯାୟୀ, ଥରେ ସୃଷ୍ଟିର ରଚୟିତା ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମା ଏବଂ ପାଳନକର୍ତ୍ତା ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠତାକୁ ନେଇ ବିବାଦ ଦେଖାଦେଲା ।  ଉଭୟ ନିଜକୁ ଅଧିକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ବୋଲି ଦାବି କରୁଥିଲେ । ଏହି ବିବାଦ ଏକ ଭୟଙ୍କର ରୂପ ନେବାକୁ ଯାଉଥିବା ବେଳେ, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହଠାତ୍ ଏକ ବିଶାଳ, ଅଗ୍ନିମୟ ସ୍ତମ୍ଭ ପ୍ରକଟ ହେଲା ।  ଏହି ଜ୍ୟୋତିର୍ମୟ ସ୍ତମ୍ଭର ଆଦି କିମ୍ବା ଅନ୍ତ ଦେଖାଯାଉନଥିଲା । ଏହା ହିଁ ଥିଲା ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କର ପ୍ରଥମ ଜ୍ୟୋତିର୍ଲିଙ୍ଗ ସ୍ୱରୂପ ।

ବ୍ରହ୍ମା ଓ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ପରୀକ୍ଷା
ଏହି ଅଗ୍ନି ସ୍ତମ୍ଭକୁ ଦେଖି ବ୍ରହ୍ମା ଓ ବିଷ୍ଣୁ ଉଭୟ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଗଲେ । ସେମାନେ ଏହାର ରହସ୍ୟ ଜାଣିବାକୁ ଚାହିଁଲେ । ଏକ ଆକାଶବାଣୀ ହେଲା ଯେ, "ତୁମ ଦୁହିଁଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଯିଏ ଏହି ସ୍ତମ୍ଭର ଆଦି କିମ୍ବା ଅନ୍ତ ଖୋଜି ପାରିବ, ସେ ହିଁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ବୋଲି ବିବେଚିତ ହେବ"। ଏହା ଶୁଣି ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ଏକ ବରାହ ରୂପ ଧାରଣ କରି ସ୍ତମ୍ଭର ମୂଳ ଖୋଜିବାକୁ ପାତାଳକୁ ଗମନ କଲେ ଏବଂ ବ୍ରହ୍ମା ଏକ ହଂସ ରୂପରେ ଏହାର ଶୀର୍ଷ ଖୋଜିବାକୁ ଆକାଶ ମାର୍ଗରେ ଉଡ଼ିଗଲେ । ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ଖୋଜିବା ପରେ ମଧ୍ୟ ବିଷ୍ଣୁ ଏହାର ମୂଳ ପାଇଲେ ନାହିଁ ଏବଂ ନିଜର ପରାଜୟ ସ୍ୱୀକାର କରି ଫେରିଆସିଲେ । ଅନ୍ୟପଟେ, ବ୍ରହ୍ମା ମଧ୍ୟ ଶୀର୍ଷ ପାଇବାରେ ଅସଫଳ ହେଲେ । କିନ୍ତୁ ଫେରିବା ବାଟରେ ସେ ଏକ କେତକୀ ଫୁଲକୁ ତଳକୁ ଖସୁଥିବାର ଦେଖିଲେ । 

ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କ ମିଥ୍ୟା ଓ ଶିବଙ୍କ କ୍ରୋଧ
ବ୍ରହ୍ମା ସେହି କେତକୀ ଫୁଲକୁ ପଚାରିଲେ, "ତୁମେ କେଉଁଠାରୁ ଆସୁଛ?" ଫୁଲଟି ଉତ୍ତର ଦେଲା ଯେ ସେ ସେହି ଜ୍ୟୋତିସ୍ତମ୍ଭର ଶୀର୍ଷରୁ ଖସୁଛି । ଏହା ଶୁଣି ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କ ମନରେ ଏକ କପଟ ଚିନ୍ତା ଆସିଲା । ସେ କେତକୀ ଫୁଲକୁ ତାଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ମିଥ୍ୟା ସାକ୍ଷୀ ଦେବାକୁ ପ୍ରବର୍ତ୍ତାଇଲେ । ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ବ୍ରହ୍ମା ଦାବି କଲେ ଯେ ସେ ସ୍ତମ୍ଭର ଶୀର୍ଷ ଦେଖିଛନ୍ତି ଏବଂ ଏହାର ପ୍ରମାଣ ସ୍ୱରୂପ କେତକୀ ଫୁଲକୁ ଉପସ୍ଥାପନ କଲେ । କେତକୀ ଫୁଲ ମଧ୍ୟ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ମିଛ କହିଲା । ଏହି ମିଥ୍ୟା ଶୁଣିବା ମାତ୍ରେ ସେହି ଜ୍ୟୋତିସ୍ତମ୍ଭରୁ ଭଗବାନ ଶିବ ପ୍ରକଟ ହେଲେ । ସେ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କ ମିଥ୍ୟାଚାରରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ କ୍ରୋଧିତ ହୋଇ ତାଙ୍କୁ ଅଭିଶାପ ଦେଲେ ଯେ ସେ ପୂଜା ପାଇବାରୁ ବଞ୍ଚିତ ହେବେ । ସେହିପରି ମିଛ ସାକ୍ଷୀ ଦେଇଥିବାରୁ କେତକୀ ଫୁଲକୁ ମଧ୍ୟ ନିଜ ପୂଜାରୁ ବାସନ୍ଦ କଲେ ।

ପ୍ରଥମ ଶିବଲିଙ୍ଗ ପୂଜା
ନିଜର ଭୁଲ ବୁଝିପାରି ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମା ଓ ବିଷ୍ଣୁ ଉଭୟ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କୁ କ୍ଷମା ପ୍ରାର୍ଥନା କଲେ ଏବଂ ସେହି ଜ୍ୟୋତିର୍ଲିଙ୍ଗର ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କଲେ ।  ସେହି ଦିନଠାରୁ ଶିବଙ୍କର ନିରାକାର ସ୍ୱରୂପକୁ ଲିଙ୍ଗ ରୂପରେ ପୂଜା କରିବାର ପରମ୍ପରା ଆରମ୍ଭ ହେଲା । ଶିବ ପୁରାଣ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ଘଟଣା ଫାଲ୍‌ଗୁନ ମାସ କୃଷ୍ଣପକ୍ଷ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶୀ ରାତ୍ରିରେ ଘଟିଥିଲା, ଯାହାକୁ ଆଜି ମହାଶିବରାତ୍ରି ଭାବେ ପାଳନ କରାଯାଉଛି । ତେଣୁ ଶ୍ରାବଣ ମାସରେ ଶିବଲିଙ୍ଗର ପୂଜା କରିବା କେବଳ ଏକ ଧାର୍ମିକ କର୍ମ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏହା ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କର ସେହି ଆଦି-ଅନନ୍ତ, ନିରାକାର ଏବଂ ସର୍ବବ୍ୟାପୀ ସ୍ୱରୂପକୁ ସ୍ମରଣ କରିବାର ଏକ ମାଧ୍ୟମ ।