ରାମନବମୀରୁ ପୁରୀରେ ଆରମ୍ଭ ହେଲା ସାହିଯାତ : ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରର ବିଭିନ୍ନ ଜାଗା ଆଖଡ଼ା ଚଳଚଞ୍ଚଳ

କନକବ୍ୟୁରୋ : ପବିତ୍ର ରାମନବମୀ ତିଥିରୁ ଆରମ୍ଭ ହେଲା ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରର ଅନନ୍ୟ ପରମ୍ପରା ସାହିଯାତ । ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ରୀତିନୀତି ସହ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଏହି ସାହିଯାତରେ ରାମାୟଣ କଥାବସ୍ତୁ ଉପରେ ଆଧାରିତ । ଏହା ଏକ ଭାଇଚାରାର ପ୍ରତୀକ । ଗୋଟିଏ ସାହିରୁ ଅନ୍ୟ ଏକ ବନ୍ଧୁସାହିକୁ ସାହିଯାତ ବାହାରିଥାଏ । ଏଣୁ ରାମଜନ୍ମ ଠାରୁ  ସାହିଯାତ ପାଇଁ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ସମେତ ବିଭିନ୍ନ ଯାଗା ଆଖଡା  ଚଳଚଞ୍ଚଳ ହୋଇଉଠିଛି । ବୀରବାଦ୍ୟର ତାଳେ ତାଳେ କାଳିକାଦେବୀ ସାହିରୁ ମାଟିମଣ୍ଡପ ସାହିକୁ ଆସିଛି ସାହିଯାତ ।  ପୁଣି ମାଟିମଣ୍ଡପ ସାହିରୁ କାଳିକାଦେବୀ ସାହିକୁ ଯିବ ସାହିଯାତ ।  ବୀର ବାଦ୍ୟରେ କମ୍ପୁଛି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ।  

ପାଦର ପାହୁଲ ଓ ଆଖିର ଠାଣିରେ ସାହି ଭେଣ୍ଡିଆ । ବୀରଦର୍ପର ଚାଲି,କଥାକୁହା ଆଖି ଓ ମନମତାଣିଆ ବେଶରେ ବିଭୋର ହୋଇଛି ପୁରୀ ସହର । ରାମନବମୀ ଠାରୁ ସାହିଯାତରେ ଦୁଲୁକିଛି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର  ।  ଆଉ ଉଜ୍ଜଳ ଆଲୋକମାଳାରେ ଝଲସି ଉଠିଛି ୮ ସାହି ଓ ୪୨କନ୍ଦି । କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ ମଲିଫୁଲ ମାଳର ବାସ୍ନାରେ ମହକୁଛି ପୁରୁଷୋତ୍ତମ କ୍ଷେତ୍ର , ରାମନବମୀ ଦିନ ଭଗବାନ ରାମଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ଜନ୍ମନୀତି ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବା ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ପାରମ୍ପରିକ ସାହିଯାତ ।

ପ୍ରଥମ ଦିନରେ କାଳିକାଦେବୀ ସାହିରୁ ସାହିଯାତ ବାହାରି  ତାର ପାରମ୍ପରିକ ବାଦ୍ୟ ତଥା ବନ୍ଧୁସାହି ମାଟିମଣ୍ଡପ ସାହିକୁ ଯାଇଛି । ସେଠାରେ ରାବଣ, ପର୍ଶୁରାମ, ନବଶିରା, ସପ୍ତଶିରା, ଦୁର୍ଗା ମେଢ଼, ନାଗା ନୃତ୍ୟ ସହ ସମରକଳା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରାଯାଇଛି ।  ତେବେ କାଳିକାଦେବୀ ସାହୀରୁ ସାହିଯାତ ଆସିଥିବା ବେଳେ ରାମ,ଲକ୍ଷ୍ମଣ, , ସୀତା,ଭରତ ଶତୃଘ୍ନ,  ଓ ରୁଷିଶ୍ରେଷ୍ଠ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରକୁ ଯାଇଥିଲେ । ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ରାମଜନ୍ମ ନୀତିସାରି ଫେରିଛନ୍ତି  ।  ରାତି ତମାମ ସାହିଯାତ ଉପଭୋଗ କରିଛନ୍ତି ପୁରୀବାସୀ ।  ଏହା ଏକ ଭାଇ ଚାରାର ଉତ୍ସବ । ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ରାମଲିଳା ସହ ଏହା ସଂଶ୍ଳିଷ୍ଟ । ସେପଟେ ମାଟିମଣ୍ଡପ ସାହିରୁ  କାଳିକାଦେବୀ ସାହିକୁ ଆଜି ବାହାରିବ ସାହିଯାତ ।  

ସେପଟେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ରୀତିନୀତି ସହ ସାହିଯାତ ଜଡିତ  ।  ପ୍ରତିଦିନ ସାତ ସାହିରୁ ବାହାରିବାକୁ ଥିବା ଚରିତ୍ର ଗୁଡିକ ବନ୍ଧୁ ସାହି ଵା ବାଦିସାହିରେ ନୃତ୍ୟ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ପରେ ଜଗନ୍ନାଥ ବଲ୍ଳଭ ମଠରେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଚଳନ୍ତି ପ୍ରତିମାଙ୍କ ନୀତିରେ ସାମିଲ ହୋଇଥାନ୍ତି ।  ଶ୍ରୀରାମ ନବମୀ ଠାରୁ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ସନ୍ଧ୍ୟାଧୂପ ଶେଷ ହେବା ପରେ ଆଜ୍ଞାମାଳ ପାଇ ଶ୍ରୀରାମ ଓ ଶ୍ରୀଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କ ଚଳନ୍ତି ବିଗ୍ରହ ପାଲିଙ୍କିରେ ବିଜେ ହୋଇ ଜଗନ୍ନାଥବଲ୍ଲଭ ମଠକୁ ଯାଇଥାନ୍ତି  ।   ସେଠାରେ ଯଜ୍ଞରକ୍ଷା, ଶିବଧନୁ ଭଙ୍ଗ, ସୀତାବିବାହ, ପର୍ଶୁରାମ ଲୀଳା, ମାୟାମୃଗ ଲୀଳା, ଲଙ୍କାପୋଡି ଲୀଳା , ଓ ରାବଣବଦ୍ଧ ଲୀଳାମାନ ସମ୍ପୂର୍ଣ ହୋଇଥାଏ    ।  

ତେବେ କାଳିକାଦେବୀ ସାହିରୁ ବାହାରିଥିବା ସାହିଯାତ ରାମ ଓ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲେ । ତାପରେ ଜଗନ୍ନାଥ ବଲ୍ଲଭରେ ନୀତି  ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥିଲା । ଆଜି ମାଟିମଣ୍ଡପ ସାହିରୁ କାଳିକାଦେବୀ ସାହିକୁ ବାହାରିବ ସାହିଯାତ ।   କାଳିକାଦେଵୀ ସାହି ପକ୍ଷରୁ ରାମଜନ୍ମ ନୀତି, ହରଚଣ୍ଡୀ ସାହି ତରଫରୁ ଯଜ୍ଞରକ୍ଷା ନୀତି, ମାର୍କେଣ୍ଡଶ୍ୱର ସାହି ତରଫରୁ ବନବାସ ନୀତି, କୁଣ୍ଢେଇବେଣ୍ଟ ସାହି ତରଫରୁ ସୀତାଚୋରି ନୀତି, ଦୋଳମଣ୍ଡପ ସାହି ତରଫରୁ ଲଙ୍କାପୋଡି ନୀତି, ବାଲିସାହି ତରଫରୁ ରାବଣ ବଦ୍ଧ ନୀତି ଓ ଗୌଡବାଡ ସାହି ତରଫରୁ ରାମଭିଷେକ ନୀତି ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବାର ପରମ୍ପରା ରହିଛି।