ପାକିସ୍ତାନର ହାତ ଛାଡ଼ିଲା ଚୀନ୍, କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କାର ଡିଲ୍ ବାତିଲ, ଭାରତର ନିକଟତର ହେଉଛି ବେଜିଂ

କନକ ବ୍ୟୁରୋ : ପାକିସ୍ତାନ ଓ ଚୀନର ସମ୍ପର୍କ କେମିତି ତାହା ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଜଣା... ଚୀନର ହାତ ଧରି ଉପରକୁ ଉଠିଛି ପାକିସ୍ତାନ । ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର ପରୀକ୍ଷଣ ବି ଚୀନ୍ ସହାୟତାରେ କରିଛି ପାକିସ୍ତାନ୍ । କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଭାରତ ସହ ପ୍ରତିଟି ଯୁଦ୍ଧରେ ବି ଚୀନ୍ ପାକିସ୍ତାନକୁ ସହାୟତା କରିଆସିଛି । ଅପରେସନ୍ ସିନ୍ଦୂର ସମୟରେ ବି ଚୀନର ଅଧିକାଂଶ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ପାକିସ୍ତାନ ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲା । କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ପାକିସ୍ତାନର ପରମ ମିତ୍ର ଚୀନ୍ ତା ହାତ ଛାଡ଼ିଦେଇଛି । ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ଆଉ ସ୍ୱାଭାବିକ ହେବା ପରି ମନେ ହେଉନାହିଁ । କାରଣ ପାକିସ୍ତାନ ତାର ପୁରୁଣା ରେଳ ନେଟୱାର୍କର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଚୀନ୍ ବଦଳରେ ଏସୀୟ ବିକାଶ ବ୍ୟାଙ୍କ (ADB) ଠାରୁ ସାହାଯ୍ୟ ନେବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି । କରାଚୀ-ରୋହରୀ ରେଳ ସେକ୍ସନକୁ ଉନ୍ନତ କରିବା ପାଇଁ ପାକିସ୍ତାନ ADB ଠାରୁ ୨ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଋଣ ମାଗିଛି । ଏହା ସେହି ML-1 ପ୍ରକଳ୍ପ, ଯାହାକୁ ଥରେ ଚୀନ୍-ପାକିସ୍ତାନ ଅର୍ଥନୈତିକ କରିଡରର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଏବଂ ସବୁଠାରୁ ମହତ୍ୱାକାଂକ୍ଷୀ ପ୍ରକଳ୍ପ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିଲା ।

ଚୀନ୍ ପ୍ରକଳ୍ପରୁ ଓହରିଯିବା ପରେ ପାକିସ୍ତାନର ଆର୍ଥିକ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ନେଇ ଚିନ୍ତା ବଢ଼ିଛି । ପାକିସ୍ତାନ ପ୍ରକଳ୍ପରୁ ଚୀନ୍ କାହିଁକି ଓହରିଗଲା ସେ ବିଷୟରେ ଅନେକ କଳ୍ପନାଜଳ୍ପନା ରହିଛି । ତଥାପି, ଚୀନ୍ ହଠାତ୍ ପ୍ରକଳ୍ପରୁ ଓହରିଯିବାର ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇନାହିଁ । ଏହା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ପାକିସ୍ତାନର ଦୁର୍ବଳ ଆର୍ଥିକ ଅବସ୍ଥା ଏବଂ ଋଣ ପରିଶୋଧ କରିବାରେ ସମସ୍ୟା ଚୀନ୍ ପାଇଁ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ । ଚୀନ୍ ପୂର୍ବରୁ ପାକିସ୍ତାନରେ କୋଟି କୋଟି ଡଲାର ନିବେଶ କରିସାରିଛି, ଯେଉଁଠାରେ ଚୀନ୍ ପାକିସ୍ତାନରୁ ଟଙ୍କା ଫେରି ପାଇବାରେ ଗମ୍ଭୀର ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛି । ଚୀନ୍ ନିଜ ଅର୍ଥନୀତି ଉପରେ ଚାପକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଅଧିକ ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ନିବେଶରୁ ଓହରିଯାଉଛି । 

ରେକୋ ଡିକ୍ ଖଣି ଏବଂ ML-1 ର ଗୁରୁତ୍ୱ
ବେଲୁଚିସ୍ତାନର ରେକୋ ଡିକ୍ ତମ୍ବା ଏବଂ ସୁନା ଖଣି ପାକିସ୍ତାନର ଅର୍ଥନୀତି ପାଇଁ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇପାରେ । ଖଣିରୁ ବିପୁଳ ପରିମାଣର ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ମିଳିବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଛି, କିନ୍ତୁ ପୁରୁଣା ରେଳ ଲାଇନ ବଡ଼ ପରିମାଣରେ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ପରିବହନ କରିବା ପାଇଁ ଯଥେଷ୍ଟ ମଜବୁତ ନୁହେଁ । ଏଥିପାଇଁ, ଖଣି ପାଇଁ ML-1 ରେଳ ଲାଇନକୁ ଅପଗ୍ରେଡ୍ କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ଏହି କାରଣରୁ, ADB କେବଳ ML-1 ପ୍ରକଳ୍ପରେ ଆଗ୍ରହ ଦେଖାଇ ନଥିଲା, ବରଂ ରେକୋ ଡିକ୍ ଖଣି ପାଇଁ ୪୧୦ ମିଲିୟନ୍ ଡଲାର୍  ଯୋଗାଇବାକୁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ମଧ୍ୟ ଦେଇଥିଲା ।

ଚୀନ୍, ଆମେରିକା ଏବଂ ADB
ADB ର ବର୍ଦ୍ଧିତ ଭୂମିକାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି, ପାକିସ୍ତାନ ଆଉ କେବଳ ଚୀନ୍ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବାକୁ ଚାହୁଁନାହିଁ । ସୂତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ, ସମ୍ପର୍କ ତିକ୍ତ ନହେବା ପାଇଁ ପାକିସ୍ତାନ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ନେବା ପୂର୍ବରୁ ଚୀନ୍ ଠାରୁ ସମ୍ମତି ନେଇଥିଲା । ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନା ମୁଖ୍ୟ ଅସୀମ ମୁନିର କହିଛନ୍ତି, "ଆମେ ଜଣେ ବନ୍ଧୁକୁ ଅନ୍ୟ ଜଣଙ୍କ ପାଇଁ ବଳିଦାନ ଦେବୁ ନାହିଁ ।" ସେହି ସମୟରେ, ଆମେରିକା ମଧ୍ୟ ପାକିସ୍ତାନର ରେକୋ ଡିକ୍ ପ୍ରତି ଆଗ୍ରହ ଦେଖାଉଛି । ଏହା ସୂଚିତ କରେ ଯେ ପାକିସ୍ତାନ ଏବେ ଏକ ବହୁମୁଖୀ ବୈଦେଶିକ ନୀତି ଆଡକୁ ଗତି କରୁଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଚୀନ୍, ଆମେରିକା ଏବଂ ADB, IMF ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେବ । ସେପଟେ, ପାକିସ୍ତାନ ଏବଂ ଆମେରିକା ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ଭଲ ହେଉଥିବା ପରି ମନେ ହେଉଛି, କାରଣ ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ପାକିସ୍ତାନୀ ତୈଳ ଭଣ୍ଡାର ସୃଷ୍ଟି ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି ।

ପାକିସ୍ତାନର ରଣନୀତି
୨୦୧୫-୨୦୧୯ ମଧ୍ୟରେ CPEC ଅଧୀନରେ ଅନେକ ରାଜପଥ, ବିଦ୍ୟୁତ୍ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ବନ୍ଦର ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ୨୦୨୨ ପରଠାରୁ ବିକାଶ ଧୀମା ହୋଇଯାଇଛି । ଚୀନ୍ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଉତ୍ପାଦକମାନେ ବକେୟା ଦେୟ ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଛନ୍ତି । ML-1 ଭଳି ଏକ ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରକଳ୍ପରୁ ଚୀନ୍ ଓହରିଯିବା ଏହି ମନ୍ଥରତାକୁ ଆହୁରି ସ୍ପଷ୍ଟ କରୁଛି । ଏବେ ADBର ଆଗମନ CPEC ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ସମସ୍ୟା ହୋଇପାରେ ।

ଭାରତ ସହ ବନ୍ଧୁ ବାନ୍ଧିବ ଚୀନ୍ !
ଗୋଟିଏ ପଟେ ଚୀନ୍ ପାକିସ୍ତାନ୍ ସହ ସମ୍ପର୍କ କାଟୁଛି, ଆଉ ଗୋଟିଏ ପରେ ଭାରତର ନିକଟତର ହେଉଛି । ଆମେରିକାର ଟାରିଫ୍ ଲାଗୁ ପରେ ଭାରତ ସହ ବ୍ୟବସାୟ କରିବାକୁ ହାତ ବଢ଼ାଇଛି । ଗତ କିଛି ଦନ ପୂର୍ବେ ଏକାଠି ହୋଇଥିଲେ ୩ମହାଶକ୍ତି ଋଷ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପୁଟିନ୍, ସି.ଜିନପିଙ୍ଗ୍ ଏବଂ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ । ଆଉ ଏହି ଭେଟଘାଟ ଉତ୍ତମ ସମ୍ପର୍କର ସଙ୍କେତ ଦେଇଛି । 

ତେବେ ଏ ସମସ୍ତ ଘଟଣାକୁ ତର୍ଜମା କଲେ ଗୋଟିଏ କଥା ସ୍ପଷ୍ଟ ଯେ ଯେତେବେଳେ ଆର୍ଥିକ ପରିସ୍ଥିତି ବିପଦରେ ଥାଏ, ସେତେବେଳେ ଘନିଷ୍ଠ ବନ୍ଧୁ ବି ଓହରିଯାଇପାରନ୍ତି । ଯେପରି ଏବେ ଚୀନ୍ ପାକିସ୍ତାନ ସହ କରିଛି...