ଦିଲ୍ଲୀରେ ବଢୁଛି ପ୍ରଦୂଷଣ ସଙ୍କଟ : ପ୍ରଦୂଷଣ ରେ କମୁଛି ଲୋକଙ୍କ ଆୟୁଷ

କନକବ୍ୟୁରୋ : ଦିଲ୍ଲୀ ବାସିନ୍ଦାମାନେ ସହରରେ ଅତି ଉଚ୍ଚ ୨.୫ ପିଏମ୍‌ ସ୍ତର ଯୋଗୁଁ ସେମାନଙ୍କ ଜୀବନକାଳର ୮.୨ ବର୍ଷ ହରାଇ ଦେଉଛନ୍ତି । ଏକ ରିପୋର୍ଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ ପ୍ରଦୂଷଣ ସ୍ତରକୁ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ମାନକ ପ୍ରତି କ୍ୟୁବିକ ମିଟର ପିଛା ୫ ମାଇକ୍ରୋଗ୍ରାମ୍‌ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହ୍ରାସ କରି ଏହି କ୍ଷତିକୁ କମ୍‌ କରାଯାଇପାରିବ। ଏୟାର କ୍ୱାଲିଟି ଲାଇଫ୍ ଇଣ୍ଡେକ୍ସ (ଏକ୍ୟୁଏଲ୍‌ଆଇ) କହିଛି ଯେ ହାରାହାରି ଭାରତୀୟମାନେ ସେମାନଙ୍କର ଜୀବନକାଳର ୩.୫ ବର୍ଷ ହରାଉଛନ୍ତି।  ଚିକାଗୋ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଶକ୍ତି ନୀତି ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ (ଇପିଆଇସି)ର ୨୦୨୫ ରିପୋର୍ଟ ୨୦୨୩ର ପ୍ରଦୂଷଣ ତଥ୍ୟ ବିଶ୍ଳେଷଣ ଉପରେ ଆଧାରିତ।  
ରିପୋର୍ଟରେ ୨୦୨୩ ମସିହାରେ ସାଟେଲାଇଟ୍-ପ୍ରାପ୍ତ ପିଏମ୍‌ ୨.୫ ଆକଳନକୁ ଉଦ୍ଧୃତ କରାଯାଇଛି ଏବଂ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଭାରତରେ କଣିକା ଘନତା ୨୦୨୨ ତୁଳନାରେ ଅଧିକ ଥିଲା। ‘

ଏହି ସ୍ତରଗୁଡ଼ିକ ବିଶ୍ବ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ଅପେକ୍ଷା ୮ ଗୁଣ ଅଧିକ ଏବଂ  ଏଗୁଡ଼ିକୁ ହ୍ରାସ କରିବାପାଇଁ ‘ହୁ’ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀକୁ ସ୍ଥାୟୀ ଭାବରେ ପୂରଣ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଭାରତୀୟଙ୍କ ହାରାହାରି ଜୀବନକାଳ ୩.୫ ବର୍ଷ ବୃଦ୍ଧି ପାଇପାରିବ ବୋଲି ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି। ରିପୋର୍ଟରେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ପ୍ରଦୂଷଣ ଯୋଗୁଁ ଦିଲ୍ଲୀର ଲୋକମାନେ ସାରା ଦେଶରେ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ। ‘ହୁ’ ମାନକ ଅନୁଯାୟୀ ବିଶ୍ୱ ସ୍ତରରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ହାରାହାରି ଜୀବନର ୧.୯ ବର୍ଷ ହରାଉଛନ୍ତି। ତେବେ ଏକ୍ୟୁଏଲ୍‌ଆଇର ୨୦୨୩ ତଥ୍ୟ ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ ୨୦୨୩ରେ ବିଶ୍ୱ ସ୍ତରରେ ପିଏମ୍‌୨.୫ ସାନ୍ଦ୍ରତା ୨୦୨୨ ତୁଳନାରେ ୧.୫ ପ୍ରତିଶତ ଅଧିକ ଥିଲା ଏବଂ ହୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀର ପ୍ରାୟ ୫ ଗୁଣ ଅଧିକ ଥିଲା।    
ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଦିଲ୍ଲୀ ପରେ ‘ହୁ’ ମାନକ ଅନୁଯାୟୀ ଜୀବନହାରରେ ସର୍ବାଧିକ ହ୍ରାସ ବିହାର (୫.୪ ବର୍ଷ), ହରିୟାଣା (୫.୩ ବର୍ଷ) ଏବଂ

ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ (୫ ବର୍ଷ)ରେ ହେଉଛି। ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଉତ୍ତର ସମତଳ ଅଞ୍ଚଳ, ଯେଉଁଠାରେ ୫୪୪.୪ ନିୟୁତ ବାସିନ୍ଦା କିମ୍ବା ଦେଶର ଜନସଂଖ୍ୟାର ୩୮.୯ ପ୍ରତିଶତ ବାସ କରନ୍ତି, ‘ହୁ’ ମାନକ ଅନୁଯାୟୀ ସେମାନଙ୍କ ଜୀବନର ହାରାହାରି ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ଏବଂ ଜାତୀୟ ମାନକ ଅନୁଯାୟୀ ୧.୬ ବର୍ଷ ବୃଦ୍ଧି ପାଇପାରେ। ସମଗ୍ର ଭାବରେ ଦେଶର ସମୁଦାୟ ୧୪୦ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଜନସଂଖ୍ୟା ଏପରି ଅଞ୍ଚଳରେ ବାସ କରନ୍ତି, ଯେଉଁଠାରେ କଣିକା ପ୍ରଦୂଷଣ ସ୍ତର ‘ହୁ’ ମାନଦଣ୍ଡକୁ ଅତିକ୍ରମ କରିଛି।

ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯଦି ଏହି ଅଞ୍ଚଳଗୁଡ଼ିକରେ କଣିକା ସାନ୍ଦ୍ରତାକୁ ‘ହୁ’ ମାନଦଣ୍ଡ ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ହ୍ରାସ କରାଯାଏ, ତେବେ ଭାରତର ସବୁଠାରୁ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଅଞ୍ଚଳରେ ରହୁଥିବା ଲୋକମାନେ ମଧ୍ୟ ୯.୪ ମାସ ଅଧିକ ବଞ୍ଚିପାରିବେ। ଏଥିରେ ଆହୁରି କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଜନସଂଖ୍ୟାର ୪୬ ପ୍ରତିଶତ ଏପରି ଅଞ୍ଚଳରେ ବାସ କରିଛନ୍ତି, ଯେଉଁଠାରେ ପ୍ରଦୂଷଣସ୍ତର ବାର୍ଷିକ ଜାତୀୟ ମାନଦଣ୍ଡ ଅତିକ୍ରମ କରିଥିଲା।

ରିପୋର୍ଟର ସହ-ଲେଖକ ତଥା ଏକ୍ୟୁଏଲ୍‌ଆଇ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ତନୁଶ୍ରୀ ଗାଙ୍ଗୁଲି କହିଛନ୍ତି ଯେ ତଥ୍ୟ ଏବଂ ନିଷ୍କର୍ଷ ଦିଲ୍ଲୀ ପାଇଁ ବିଶେଷ ଭାବରେ ଭୟଙ୍କର। ଗତ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ଧରି ଦିଲ୍ଲୀରେ ଦେଖାଯାଇଥିବା ସ୍ତର ସହିତ ନିରନ୍ତର ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିବା ସୂଚାଇ ଦିଏ ଯେ ଯଦି ଏପରି ପରିସ୍ଥିତି ଜାରି ରହେ ତେବେ ବାସିନ୍ଦାମାନେ ଆଠ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆୟୁଷ ହରାଇ ପାରନ୍ତି। ତେଣୁ ଦିଲ୍ଲୀରେ ପ୍ରଦୂଷଣ ହ୍ରାସ କଠୋର ସାନ୍ଦ୍ରତା ହ୍ରାସ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏପରି କରିବା ଦ୍ୱାରା ସାଧାରଣ ବାସିନ୍ଦାଙ୍କ ଜୀବନକାଳ ୪.୫ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବୃଦ୍ଧି ପାଇପାରିବ।  ଗବେଷଣାରୁ ଜଣାପଡୁଛି ଯେ ଦିଲ୍ଲୀର ପ୍ରାୟ ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ପ୍ରଦୂଷଣ ସ୍ଥାନୀୟ ଉତ୍ସରୁ ଆସିଥାଏ ଏବଂ କେବଳ ଏହି ଉତ୍ସଗୁଡ଼ିକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଜାତୀୟ ମାନଦଣ୍ଡ ପୂରଣ କରିବାରେ ସହାୟକ ହୋଇପାରିବ।