ନିରବ ହୋଇଯାଇଛି ପହଲଗାମ୍: ମୁହଁ ଫେରାଉଛନ୍ତି ପର୍ଯ୍ୟଟକ, ଦିନକୁ ୨ କୋଟି ଟଙ୍କା କ୍ଷତି

କନକ ବ୍ୟୁରୋ: ଯେଉଁଠି ଦିନେ ମାଳ ମାଳ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ପ୍ରତିଦିନ ବୁଲିବାକୁ ଆସୁଥିଲେ ସେହି ଜାଗା ଏବେ ଖାଁ ଖାଁ । ଯେଉଁଠି ଦିନ ଜମୁଥିଲା ଭିଡ଼ ସେଠାରୁ ମୁହଁ ଫେରାଇନେଉଛନ୍ତି ପର୍ଯ୍ୟଟକ । ଯେଉଁ ବେସରନ ଘାଟିରେ ବେପାର ଜମୁଥିଲେ ପରିବାର ଚଳୁଥିଲା, ସେହି ପରିବାର ଏବେ ଭୋକ ଉପାସରେ । ନା ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଆସୁଛନ୍ତି ନା ବ୍ୟବସାୟ ହେଉଛି, ହାତ ବାନ୍ଧି ବସିଛନ୍ତି ଘୋଡ଼ା ଚାଳକ ଆଉ ଫଟୋଗ୍ରାଫର । ଯେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ଦିନ କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କାର ବ୍ୟବସାୟ ହେଉଥିଲା ସେଠି ଏବେ ଟଙ୍କାଟିଏ ବି ରୋଜଗାର ହେଉନି । 

ଜମ୍ମୁ କଶ୍ମୀରର ପହଲଗାମର ବେସରନ ଉପତ୍ୟକାରୁ ଶହ ଶହ ଲୋକ ଜୀବିକା ନିର୍ବାହ କରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଆଜିକାଲି ଏଠାରେ ନିରବତା ରହିଛି । ବେସରନ ଉପତ୍ୟକାରେ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣରେ ସମଗ୍ର ଦେଶ ଥରି ଉଠିଥିଲା । ଏହି କାରଣରୁ ପର୍ଯ୍ୟଟକମାନେ ଏଠାକୁ ଆସିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରୁନାହାନ୍ତି । ଘୋଡ଼ା ଚାଳକ ଏବଂ ଫଟୋଗ୍ରାଫରଙ୍କ କାମ୍ ଠପ୍ ହୋଇଯାଇଛି । ଏକ ଆକଳନ ଅନୁଯାୟୀ, ପହଲଗାମରେ ପ୍ରତିଦିନ ଘୋଡାଚାଳକମାନେ ୨ କୋଟି ଟଙ୍କାର କ୍ଷତିର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛନ୍ତି । 

ଘୋଡା ସଂଘ ସହିତ ଜଡିତ ରଇସ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପହଲଗାମରେ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣପରଠାରୁ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ବୁକିଂ ବାତିଲ କରାଯାଉଛି, ଯାହା ଯୋଗୁଁ ଘୋଡା ମାଲିକମାନେ ପ୍ରତିଦିନ ୨ କୋଟି ଟଙ୍କାର କ୍ଷତିର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛନ୍ତି । ସାଧାରଣତଃ, ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଛୁଟିରେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକ ଏଠାକୁ ଆସୁଥିଲେ, ଯେଉଁମାନେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଥର ଘୋଡ଼ା ଚଢ଼ିବା ପାଇଁ ନିକଟସ୍ଥ ଉପତ୍ୟକାକୁ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଯାଉଥିଲେ । ଏହି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟ ବୁକିଂ ଫୁଲ୍ ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଘଟଣା ପରେ, ଲୋକମାନେ ପହଲଗାମ ଏବଂ କାଶ୍ମୀରର ଅନେକ ଅଞ୍ଚଳକୁ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଆସୁନାହାନ୍ତି । ଯାହା ଫଳରେ ଘୋଡା ମାଲିକମାନ ହାତ ବାନ୍ଧି ବସିଛନ୍ତି । 

ସମସ୍ୟା ହେଉଛି ଯେ ଘୋଡ଼ା ବ୍ୟବସାୟ ବ୍ୟତୀତ ସେମାନଙ୍କର ଅନ୍ୟ କୌଣସି କାମ ନାହିଁ ଏବଂ ସେମାନେ ଅନ୍ୟ କୌଣସି କାମ କିପରି କରିବେ ତାହା ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଘୋଡ଼ାର ଖର୍ଚ୍ଚ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ କାଳ ହୋଇଛି । ଘୋଡ଼ାର ଖର୍ଚ୍ଚ ପୂରଣ କରିବା ମାଲିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡ଼ିଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ ପହଲଗାମରେ ପ୍ରାୟ ଛଅ ହଜାର ଘୋଡା ଅଛନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରୁ କେବଳ ୧୯୦୦ ଘୋଡ଼ାଙ୍କ ପାଖରେ ଲାଇସେନ୍ସ ଅଛି । ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ଧରି ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଲାଇସେନ୍ସ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମନ୍ଥର ରହିଛି । ଯାହା ଯୋଗୁଁ ନୂତନ ଲାଇସେନ୍ସ ଦିଆଯାଇନାହିଁ । ସିଜିନରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଘୋଡ଼ା ମାଲିକ ପ୍ରତି ଘୋଡ଼ାରୁ ତିନି ହଜାର ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରନ୍ତି । ହେଲେ ଏହି ୬୦୦୦ ଘୋଡ଼ା ମଧ୍ୟରୁ କେବଳ ଶହେ ଘୋଡ଼ା କାମ କରନ୍ତି । 

ପହଲଗାମରେ ପ୍ରାୟ ପାଞ୍ଚଟି ଘୋଡ଼ା ବ୍ୟବସାୟ ସଂଘ ଅଛି । ଏଠାରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତି ଦୁଇଟି ଘୋଡ଼ା ରଖିବାକୁ ଅନୁମତି ପାଇଛନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ଘୋଡ଼ା ପାଇଁ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ପାଣିର ସର୍ବନିମ୍ନ ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରତିଦିନ ୪୦୦ ଟଙ୍କା । କିନ୍ତୁ ଘୋଡାର ବୟସ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ସହିତ ଏହାର ଚିକିତ୍ସାର ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଏ । କେତେକ ସମୟରେ ଏହି ଖର୍ଚ୍ଚ ପ୍ରତିଦିନ ୧୫୦୦ ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚିଯାଏ । ସାଧାରଣତଃ, ଗୋଟିଏ ଘୋଡ଼ାର ବୟସ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷରୁ ୧୮ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହୋଇଥାଏ । ଘୋଡାକୁ ପ୍ରତିଦିନ ପ୍ରାୟ ୧୦-୧୫ କିଲୋମିଟର ଯାତ୍ରା କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ । ଗୋଟିଏ ଘୋଡା କିଣିବା ପାଇଁ ପ୍ରାୟ ଏକ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହୁଏ, ଯାହା ସହଜ ନୁହେଁ ଏବଂ କେତେକ ସମୟରେ ବ୍ୟବସାୟୀ ଇଏମଆଇରେ ଘୋଡ଼ା କିଣିଥାଆନ୍ତି ।  

ପ୍ରାୟ ଏକ ଲକ୍ଷ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକ ଏହି ଘୋଡ଼ା ଚାଳନ ବ୍ୟବସାୟ ସହିତ ଜଡ଼ିତ, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନେକଙ୍କ ଜୀବନ ଏହା ଉପରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିର୍ଭରଶୀଳ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଘୋଡ଼ାରେ ଦୁଇଜଣ ଲୋକଙ୍କ ଆବଶ୍ୟକତା ଅଛି । ତେଣୁ ୪୦,୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ପରିବାର ସେମାନଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି । ସାଧାରଣତଃ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁରେ ଯେତେବେଳେ ଅମରନାଥ ଯାତ୍ରା ଆରମ୍ଭ ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ଅଧିକ ଲୋକ ଧାର୍ମିକ ଦର୍ଶନ ପାଇଁ ଏଠାକୁ ଆସନ୍ତି । ହେଲେ ଆଗକୁ ଡିସେମ୍ବର ଏବଂ ଜାନୁଆରୀ ମାସ ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ଯେଉଁଠି କାଶ୍ମୀରର ପ୍ରାକୃତିକ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟକୁ ଉପଭୋଗ କରିବାକୁ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଆସିଥାଆନ୍ତି । ହେଲେ ଏଥର କିନ୍ତୁ ସେମିତି ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁନି । ପହଲଗାମରେ ଆତଙ୍କବାଦୀଙ୍କ ନରସଂହାର ପହଲଗାମର ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କୁ ବହୁ ମାତ୍ରାରେ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛି ।