କନକ ବ୍ୟୁରୋ: ପରିବହନ ଓ ରାଜପଥ ମନ୍ତ୍ରାଳୟ ଆଜି(ଗୁରୁବାର) ଲୋକସଭାରେ ସାଂସଦ ଦରୋଗା ପ୍ରସାଦ ସରୋଜଙ୍କ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଦେଇ ଟୋଲ ଆଦାୟ ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ଦେଇଛି ।  ଦେଶରେ ଥିବା ୧,୦୮୭ଟି ଟୋଲ ପ୍ଲାଜାରୁ ପ୍ରତିଦିନ ୧୬୮ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ଆଦାୟ ହେଉଛି । ବୁଢ଼ନପୁର-ବାରାଣସୀ ରାଜପଥ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଦେଇ ସରକାର କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ରାସ୍ତା ଦୁଇ ଭାଗରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଛି, ଯାହାର ମୋଟ ଖର୍ଚ୍ଚ ୫ ହଜାର ୭୪୬ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଟଙ୍କା ଏବଂ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୭୩.୪୭ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଟୋଲ ହିଁ ଆଦାୟ ହୋଇଛି ।
କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଟୋଲ ଆଦାୟ କେବଳ ରାସ୍ତା ନିର୍ମାଣ ଖର୍ଚ୍ଚ ଉଠାଇବା ପାଇଁ ନୁହେଁ, ବରଂ ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ଏହା ଏକ ବ୍ୟବହାରକାରୀ ଶୁଳ୍କ (user fee) । ସରକାରୀ କିମ୍ବା ବେସରକାରୀ ପ୍ରକଳ୍ପ ଅନୁଯାୟୀ ଟୋଲ୍‌ର ଅବଧି ଏବଂ ଦର ସ୍ଥିର କରାଯାଏ ।
ଦେଶରେ ଟୋଲ ପ୍ଲାଜା ଏବଂ ସରକାରଙ୍କ ଆୟ

Advertisment
  • ଜୁନ୍ ୨୦୨୫ ସୁଦ୍ଧା ଦେଶରେ ରହିଛି ମୋଟ ୧,୦୮୭ ଟୋଲ ପ୍ଲାଜା
  • ଦୈନିକ ଟୋଲ ଆୟ: ୧୬୮.୨୪ କୋଟି ଟଙ୍କା 
  • ୨୦୨୪-୨୫ରେ ମୋଟ ଟୋଲ ଆୟ: ୬୧ହଜାର ୪୦୮.୧୫ କୋଟି ଟଙ୍କା
  • ସାର୍ବଜନୀନ ପାଣ୍ଠିରେ ନିର୍ମିତ ପ୍ଲାଜାରୁ ଆୟ: ୨୮ ହଜାର ୮୨୩.୭୪ କୋଟି ଟଙ୍କା
  • ଘରୋଇ ଅପରେଟରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ପ୍ଲାଜାରୁ ଆୟ: ୩୨ହଜାର ୫୮୪.୪୧ କୋଟି ଟଙ୍କା

ଜାତୀୟ ରାଜପଥକୁ ଟୋଲ-ମୁକ୍ତ କରିବାର କୌଣସି ଯୋଜନା ନାହିଁ

ସରକାର କହିଛନ୍ତି ଯେ ଜାତୀୟ ରାଜପଥକୁ ଟୋଲ-ମୁକ୍ତ କରିବାର ଏବେ କୌଣସି ଯୋଜନା ନାହିଁ । ଆଦାୟ ହେଉଥିବା ରାଜସ୍ୱ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପାଣ୍ଠି (Consolidated Fund of India)କୁ ଯାଏ ଏବଂ ସେହି ଅର୍ଥରେ ନୂଆ ରାସ୍ତା ନିର୍ମାଣ ଓ ମରାମତି କରାଯାଏ ।
କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଏହା ମଧ୍ୟ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ BOT (Build-Operate-Transfer) ପ୍ରକଳ୍ପରେ, ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅବଧି ପରେ ଟୋଲ୍ ସରକାରଙ୍କୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରାଯାଏ । କିନ୍ତୁ ସରକାରୀ ପାଣ୍ଠିରେ ନିର୍ମିତ ରାସ୍ତାରେ ଟୋଲ ଆଦାୟ କ୍ରମାଗତ ଭାବେ ଜାରି ରହିବ ଏବଂ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଟୋଲ ଆଦାୟ ଦର ସଂଶୋଧନ କରାଯିବ ।


ରାସ୍ତା ନିର୍ମାଣ ଖର୍ଚ୍ଚ ବିଷୟରେ ସରକାରଙ୍କ ମତ

ସରକାରଙ୍କ କହିବା ଅନୁଯାୟୀ, ରାସ୍ତା ନିର୍ମାଣ ଖର୍ଚ୍ଚ ଅନେକ ସ୍ଥିତି ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ, ଯେପରିକି ଅଞ୍ଚଳର ଭୂମି, ମାଟି, ଉଚ୍ଚତା, ପୋଲ-ସଂରଚନା, ନିର୍ମାଣ ସାମଗ୍ରୀ, ଟ୍ରାଫିକ୍ ଭାର ଆଦି । ଏଥିପାଇଁ ସରକାର ଏକ IT ଟୁଲ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଛନ୍ତି, ଯାହା ସମସ୍ତ ବୈଷୟିକ ତଥ୍ୟକୁ ଆଧାର କରି ଆନୁମାନିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରେ ।


ରାସ୍ତା ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ନାଗରିକଙ୍କଠାରୁ କିପରି ଟିକସ ଆଦାୟ ହୁଏ?

ଏହି ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତରରେ ସରକାର କହିଛନ୍ତି, "ଏହା ଦୁଇଟି ଉପାୟରେ ଆଦାୟ କରାଯାଏ । ପ୍ରଥମଟି ହେଉଛି ଉପଭୋକ୍ତା ଶୁଳ୍କ (ଟୋଲ), ଯାହା ରାଜପଥ ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କଠାରୁ NH ଶୁଳ୍କ ନିୟମ, ୨୦୦୮ ଅନୁଯାୟୀ ଆଦାୟ କରାଯାଏ । ଦ୍ୱିତୀୟଟି ହେଉଛି ଇନ୍ଧନ ଉପରେ ସେସ୍ (Cess), ଅର୍ଥାତ୍ ପେଟ୍ରୋଲ ଓ ଡିଜେଲ ଉପରେ ଲାଗୁ ହେଉଥିବା ଉପକର। ଏହାର ଅର୍ଥ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସଡ଼କ ଓ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପାଣ୍ଠି (CRIF)କୁ ଯାଏ ଏବଂ ଏଥିରୁ ରାଜପଥ, ରେଳବାଇ କ୍ରସିଂ, ଗ୍ରାମୀଣ ସଡ଼କ, ପୋଲ, ବିମାନବନ୍ଦର ଆଦିର ବିକାଶ ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ କରାଯାଏ ।"

ସାମଗ୍ରିକ ଭାବେ କହିବାକୁ ଗଲେ, ଭାରତ ସରକାର ଟୋଲ ଆଦାୟକୁ କେବଳ ରାସ୍ତା ନିର୍ମାଣ ଖର୍ଚ୍ଚ ଭରଣା ସହିତ ଯୋଡ଼ି ଦେଖନ୍ତି ନାହିଁ । ବରଂ ଏହା ଏକ ବ୍ୟବହାରକାରୀ ଶୁଳ୍କ, ଯାହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ସେହି ଅର୍ଥରେ ସାରା ଦେଶରେ ସଡ଼କ ନେଟୱାର୍କକୁ ଆହୁରି ଉନ୍ନତ କରିବା ।