କନକ ବ୍ୟୁରୋ : ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ଚିକିତ୍ସା ସମୟରେ ରୋଗୀଙ୍କ ଶରୀରରେ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ନଳୀ ଲଗାଯାଇଥାଏ, ଯାହା ମାଧ୍ୟମରେ ଶରୀରରୁ ମୂତ୍ର ବାହାର କରାଯାଏ । ଯେତେବେଳେ ରୋଗୀଙ୍କ ଅବସ୍ଥା ଅଧିକ ଗୁରୁତର ହୁଏ ସେତେବେଳେ ଏହି ଟ୍ୟୁବ୍‌ଗୁଡ଼ିକ ମାଧ୍ୟମରେ ଶରୀରରେ ତରଳ ପଦାର୍ଥ ପହଞ୍ଚାଯାଏ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ଆବଶ୍ୟକ ପୋଷକ ତତ୍ତ୍ୱ ମିଳିପାରିବ । ଅନେକ ପ୍ରକାରର ଔଷଧ ମଧ୍ୟ ଏହି ନଳୀ ମାଧ୍ୟମରେ ଶରୀରରେ ପହଞ୍ଚାଯାଏ । ଚିକିତ୍ସା ସମୟରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଥିବା ନଳୀଗୁଡ଼ିକୁ ଡାକ୍ତରୀ ଭାଷାରେ କ୍ୟାଥେଟର୍ କୁହାଯାଏ । କ୍ୟାଥେଟର୍ ଦ୍ୱାରା ଚିକିତ୍ସା କରିବା ସହଜ ହୋଇଥାଏ କିନ୍ତୁ ଏହାଦ୍ୱାରା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗମ୍ଭୀର ସଂକ୍ରମଣ ହେବାର ମଧ୍ୟ ଆଶଙ୍କା ରହିଛି ।

Advertisment
Hospital
Hospital Photograph: (Google)

ଦିଲ୍ଲୀ AIIMSର ଏକ ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ ଦେଶର ଡାକ୍ତରଖାନାମାନଙ୍କରେ ଚିକିତ୍ସା ସମୟରେ କ୍ୟାଥେଟରର ବ୍ୟବହାର ଦ୍ୱାରା ରକ୍ତସ୍ରୋତ ସଂକ୍ରମଣ ବ୍ୟାପୁଛି । ଭାରତର ସମସ୍ତ ଡାକ୍ତରଖାନାର ଇଣ୍ଟେନ୍ସିଭ୍ କେୟାର ୟୁନିଟ୍‌ଗୁଡ଼ିକରେ (ICU) କ୍ୟାଥେଟର୍‌ରୁ ହେଉଥିବା ସଂକ୍ରମଣ ବହୁଳ ଭାବରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି । ଏହି ସଂକ୍ରମଣଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟତଃ ଏପରି ସୂକ୍ଷ୍ମଜୀବ କାରଣରୁ ହୋଇଥାଏ, ଯେଉଁମାନେ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ରେଜିଷ୍ଟାନ୍ସ ବିକଶିତ କରିସାରିଛନ୍ତି । ସହଜ ଭାଷାରେ କହିବାକୁ ଗଲେ ଏହି ମାଇକ୍ରୋବ୍ସ ଉପରେ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ଔଷଧ ମଧ୍ୟ କାମ କରେ ନାହିଁ । ଏହାଦ୍ୱାରା ରୋଗୀଙ୍କୁ ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ଅଧିକ ଦିନ ରହିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ ଏବଂ ଚିକିତ୍ସା ଖର୍ଚ୍ଚ ମଧ୍ୟ ବଢ଼ିଯାଏ । ଦି ଲାନ୍ସେଟ୍ ଗ୍ଲୋବାଲ୍ ହେଲ୍ଥ ଜର୍ଣ୍ଣାଲରେ ପ୍ରକାଶିତ ଆକଳନ ଅନୁସାରେ ଭାରତୀୟ ଡାକ୍ତରଖାନାର ICUରେ ଯେଉଁଠାରେ ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ୍ ଲାଇନ୍ ଅର୍ଥାତ ରୋଗୀଙ୍କ ବଡ଼ ଶିରାରେ ପକାଯାଇଥିବା ବିଶେଷ ଟ୍ୟୁବ୍ ବ୍ୟବହାର ହୁଏ । ସେଠାରେ ପ୍ରତି ୧,୦୦୦ ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ୍ ଲାଇନ୍-ଡେ ରେ ହାରାହାରି ୯ଟି ରକ୍ତସ୍ରୋତ ସଂକ୍ରମଣର ମାମଲା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ୍ ଲାଇନ୍-ଏସୋସିଏଟେଡ୍ ବ୍ଲଡ୍‌ଷ୍ଟ୍ରିମ୍ ଇନ୍‌ଫେକ୍ସନ୍ସ ହେଉଛି ସେହି ସଂକ୍ରମଣ ଯାହା ସାଧାରଣତଃ ଡାକ୍ତରଖାନାର ପରିବେଶରେ ହୋଇଥାଏ କିନ୍ତୁ ଏହାକୁ ଏଡ଼ାଇ ଦିଆଯାଇପାରିବ । ଭାରତ ଭଳି ଦେଶରେ ଏହି ସଂକ୍ରମଣ ରୋଗ ଏବଂ ମୃତ୍ୟୁ ହାରକୁ ଗମ୍ଭୀର ଭାବରେ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ । ଗବେଷକମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ICUରେ ରକ୍ତସ୍ରୋତ ସଂକ୍ରମଣର ହାର ଉପରେ ନଜର ରଖିବା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିଷ୍ଟମକୁ ପ୍ରତିରୋଧକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବିକଶିତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରେ । ଯଦିଓ ଭାରତ ଭଳି ଦେଶରେ ଏପରି ସଂକ୍ରମଣର ସୁସଂଗଠିତ ନିରୀକ୍ଷଣ ପ୍ରଣାଳୀ ସ୍ଥାପନ କରିବା କଷ୍ଟକର କାରଣ ଏଥିପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ସମ୍ବଳର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ।

ଏହି ଅଧ୍ୟୟନରେ ଗବେଷଣା କରୁଥିବା ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ମେ ୧, ୨୦୧୭ରୁ ଏପ୍ରିଲ୍ ୩୦, ୨୦୨୪ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦେଶବ୍ୟାପୀ ୫୪ଟି ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ୨୦୦ ICUର ରିପୋର୍ଟର ବିଶ୍ଳେଷଣ କରିଥିଲେ । ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ୮୬୨୯ଟି ଲାବ୍ ଦ୍ୱାରା ରକ୍ତସ୍ରୋତ ସଂକ୍ରମଣର ମାମଲାଗୁଡ଼ିକର ହୋଇଥିଲା । ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ ପ୍ରତି ୧୦୦୦ ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ୍ ଲାଇନ୍-ଡେ ରେ ୮.୮୩ ଲୋକ କ୍ୟାଥେଟରରୁ ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇଥିଲେ । କୋଭିଡ୍ ମହାମାରୀ ସମୟରେ ୨୦୨୦-୨୧ ବର୍ଷରେ ସଂକ୍ରମଣର ସର୍ବାଧିକ ମାମଲା ରେକର୍ଡ଼ କରାଯାଇଥିଲା । ଗବେଷକମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ଏହି ସଂକ୍ରମଣଗୁଡ଼ିକର କାରଣ ହେଉଛି ICUରେ ଅଧିକ ଭିଡ଼, କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଅଭାବ ଏବଂ ସଂକ୍ରମଣ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଅଭାବ ।