ବାରମ୍ବାର ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ଖାଇବା ଇମ୍ୟୁନିଟି ପାଇଁ ଭଲ ନା ଖରାପ ? କ’ଣ କୁହନ୍ତି ଡାକ୍ତର ?

କନକ ବ୍ୟୁରୋ : ବାରମ୍ବାର ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ନେବା ଦ୍ୱାରା ଶରୀରର ପ୍ରାକୃତିକ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ କ୍ଷମତା ଅର୍ଥାତ୍ ଇମ୍ୟୁନିଟି ଉପରେ ଖରାପ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିଥାଏ । ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ସର କାମ ହେଉଛି ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆକୁ ଶେଷ କରିବା କିନ୍ତୁ ଏହା ଭଲ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆକୁ ମଧ୍ୟ ମାରିଦିଏ ଯାହା ଆମ ଅନ୍ତ ଏବଂ ଇମ୍ୟୁନ ସିଷ୍ଟମକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖିଥାଏ । ଏହାଦ୍ୱାରା ଆପଣଙ୍କ ଗଟ୍ ହେଲଥ୍ ଏବଂ ଇମ୍ୟୁନ ସିଷ୍ଟମ ଉଭୟ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାଏ । ଡାକ୍ତରମାନଙ୍କର ପରାମର୍ଶ ହେଉଛି ଯେ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍‌ର ସେବନ କେବଳ ସେତେବେଳେ କରିବା ଉଚିତ୍ ଯେତେବେଳେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରେସ୍କ୍ରାଇବ୍ କରାଯାଏ । ଭାଇରାଲ୍ ଇନଫେକ୍ସନରେ ସାଧାରଣତଃ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍‌ର ଆବଶ୍ୟକତା ନଥାଏ କାରଣ ସେଗୁଡ଼ିକ ଭାଇରସ୍ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାନ୍ତି ନାହିଁ । ତଥାପି ଲୋକମାନେ ଏହାକୁ ବିନା କୌଣସି ସୂଚନାରେ ଖାଇଥା’ନ୍ତି ଯାହା ଇମ୍ୟୁନିଟି ସିଷ୍ଟମ ପାଇଁ ବିପଜ୍ଜନକ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇପାରେ । ଯେତେବେଳେ ଆପଣ ବାରମ୍ବାର ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ନିଅନ୍ତି ସେତେବେଳେ ଶରୀରର ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢ଼ିବାର କ୍ଷମତା ଧୀରେ ଧୀରେ କମିଯାଏ । ଏହାକୁ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ରେସିଷ୍ଟାନ୍ସ କୁହାଯାଏ । ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯେ ଯେତେବେଳେ ଆପଣଙ୍କୁ ସତରେ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍‌ର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିବ ସେତେବେଳେ ତାହା କାମ କରିବ ନାହିଁ । ଏହି ସ୍ଥିତି ଇନଫେକ୍ସନକୁ ଆହୁରି ଅଧିକ ବିପଜ୍ଜନକ କରିପାରେ ।

ଦିଲ୍ଲୀର ଆରଏମଏଲ୍ ହସ୍ପିଟାଲରେ ମେଡିସିନ ବିଭାଗର ଡାକ୍ତର ପୁନୀତ କୁମାର କୁହନ୍ତି ଯେ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ଔଷଧ ଶରୀରରେ ଥିବା ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆକୁ ମାରିବା କିମ୍ବା ସେମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ଦିଆଯାଏ । ଏଗୁଡ଼ିକ କେବଳ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆଲ୍ ଇନଫେକ୍ସନରେ କାମ କରନ୍ତି ଭାଇରାଲ୍ ଇନଫେକ୍ସନରେ ଯେପରିକି ଥଣ୍ଡା-କାଶ କିମ୍ବା ଫ୍ଲୁ ଏହାର କୌଣସି ପ୍ରଭାବ ନଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଲୋକମାନେ ସୂଚନାର ଅଭାବରେ ଭାଇରାଲ୍ ରୋଗରେ ମଧ୍ୟ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ନେଇଥା’ନ୍ତି । ଏହାଦ୍ୱାରା ଲାଭ ତ ମିଳେ ନାହିଁ କିନ୍ତୁ ଶରୀରରେ ଥିବା ଗୁଡ୍ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ମଧ୍ୟ ମରିବାକୁ ଲାଗନ୍ତି ଯାହା ଆମର ଇମ୍ୟୁନିଟିକୁ ମଜଭୁତ କରି ରଖିଥାଏ ।

ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ବ୍ୟବହାରର ସାଇଡ୍ ଇଫେକ୍ଟସ

ଅତ୍ୟଧିକ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ବ୍ୟବହାରର ସାଇଡ୍ ଇଫେକ୍ଟସରେ ଡାଇରିଆ, ସ୍କିନ୍ ଆଲର୍ଜି, ପେଟ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଏବଂ ଫଙ୍ଗଲ ଇନଫେକ୍ସନ ସାମିଲ ଅଛି । ଏହା ସହିତ ଏହା ଶରୀରରେ ଫୁଲା ଏବଂ ଦୁର୍ବଳତାର କାରଣ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ । ଲମ୍ବା ସମୟ ଧରି ଏପରି ଚାଲିଲେ ଇମ୍ୟୁନିଟି ଏତେ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଯିବ ଯେ ଛୋଟ ରୋଗ ମଧ୍ୟ ଗମ୍ଭୀର ରୂପ ନେଇପାରେ ।

ସାବଧାନତା ପାଇଁ କ’ଣ କରିବେ?

– କୌଣସି ବି ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍‌ର ସେବନ କେବଳ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପରାମର୍ଶରେ କରନ୍ତୁ ।
– ଭାଇରାଲ୍ ଜ୍ୱର କିମ୍ବା ସାମାନ୍ୟ ଥଣ୍ଡା-କାଶରେ ନିଜେ ଔଷଧ ନିଅନ୍ତୁ ନାହିଁ ।
– ଇମ୍ୟୁନିଟିକୁ ମଜଭୁତ କରିବା ପାଇଁ natural immunity boosters ଯେପରିକି ଭିଟାମିନ ସି, ତୁଳସୀ, ଅଦା, ହଳଦୀ, ଲେମ୍ବୁର ସେବନ କରନ୍ତୁ ।
– ହେଲଦୀ ଡାଏଟ୍, ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ନିଦ ଏବଂ ନିୟମିତ ବ୍ୟାୟାମକୁ ଜୀବନର ଏକ ଅଂଶ ବନାନ୍ତୁ ।

ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ଔଷଧ ଜରୁରୀ ହୋଇଥାଏ କିନ୍ତୁ ଏହାର ବ୍ୟବହାର ସେତେବେଳେ କରିବା ଉଚିତ୍ ଯେତେବେଳେ ପ୍ରକୃତରେ ଆବଶ୍ୟକତା ଥାଏ । ବାରମ୍ବାର ଏହାର ସେବନ ଆପଣଙ୍କ ଇମ୍ୟୁନିଟିକୁ ବିପଦରେ ପକାଇପାରେ ଏବଂ ଶରୀରକୁ ଲମ୍ବା ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇପାରେ । ଯଦି ଆପଣ ଚାହୁଛନ୍ତି ଯେ ଆପଣଙ୍କର ଇମ୍ୟୁନ ସିଷ୍ଟମ ମଜଭୁତ ରହୁ ତେବେ ନିଜର ଖାଦ୍ୟପେୟ ଏବଂ ଜୀବନଶୈଳୀ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦିଅନ୍ତୁ ଏବଂ ଔଷଧର ବ୍ୟବହାର ଭାବିଚିନ୍ତି କରନ୍ତୁ ।