କନକ ବ୍ୟୁରୋ : ଦକ୍ଷିଣ ଏସୀୟ ଆଞ୍ଚଳିକ ସହଯୋଗ ସଂଗଠନ (South Asian Association for Regional Cooperation)ରେ ଭାରତ ବିରୋଧୀ ଷଡଯନ୍ତ୍ରକୁ ନେଇ ସବୁବେଳେ ଚର୍ଚ୍ଚା ଲାଗିରହିଥାଏ । ବିଶେଷକରି ପାକିସ୍ତାନ ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ ଚୀନର ବଢୁଥିବା ପ୍ରଭାବକୁ ନେଇ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗ ଅଧିକ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ହୋଇପଡ଼ିଛି । ତେବେ ବାସ୍ତବରେ କ'ଣ ସମସ୍ତ ସାର୍କ ଦେଶ ମିଶି ଭାରତ ବିରୋଧରେ କୌଣସି ଷଡଯନ୍ତ୍ର କରୁଛନ୍ତି ? 

Advertisment

ସାର୍କରେ ଭାରତ ବିରୋଧୀ ମନୋଭାବର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ଦୀର୍ଘଦିନର ଶତ୍ରୁତା । ପାକିସ୍ତାନ ଅନେକ ସମୟରେ ସାର୍କ ମଞ୍ଚକୁ ଭାରତ ବିରୋଧୀ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉଠାଇବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛି । ସୀମାପାର ଆତଙ୍କବାଦ ଏବଂ କାଶ୍ମୀର ପ୍ରସଙ୍ଗ ଯୋଗୁଁ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ସର୍ବଦା ତିକ୍ତ ରହିଆସିଛି । ଏହି କାରଣରୁ ୨୦୧୬ରେ ଉରି ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣ ପରେ ଭାରତ, ପାକିସ୍ତାନରେ ହେବାକୁ ଥିବା ୧୯ତମ ସାର୍କ ସମ୍ମିଳନୀକୁ ବର୍ଜନ କରିଥିଲା । ଯାହା ପରେ ବାଂଲାଦେଶ, ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ଓ ଭୁଟାନ ମଧ୍ୟ ଏଥିରୁ ଓହରି ଯାଇଥିଲେ। ଏହା ପରଠାରୁ ପାକିସ୍ତାନରେ ସାର୍କର କୌଣସି ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀ ହୋଇପାରି ନାହିଁ ।

ଏଥିସହିତ, ଚୀନ୍ ସାର୍କରେ ନିଜର ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛି । ପାକିସ୍ତାନ, ଚୀନକୁ ସାର୍କର ସଦସ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ସମର୍ଥନ କରୁଛି, ଯାହାକୁ ଭାରତ ବିରୋଧ କରୁଛି । ଚୀନ୍ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମିଶି ଭାରତକୁ ବାଦ୍ ଦେଇ ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆରେ ଏକ ନୂତନ ଆଞ୍ଚଳିକ ସଂଗଠନ ଗଢିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଥିବା ନେଇ ମଧ୍ୟ ଖବର ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି ।

ତେବେ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଛାଡିଦେଲେ ଅନ୍ୟ ସାର୍କ ଦେଶମାନଙ୍କର ଭାରତ ସହିତ ସମ୍ପର୍କ ଭଲ ରହିଛି । ନେପାଳ, ବାଂଲାଦେଶ, ଶ୍ରୀଲଙ୍କା, ଭୁଟାନ ଏବଂ ମାଳଦ୍ୱୀପ ଭଳି ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ଭାରତ ସହିତ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ଅଧିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଅନ୍ତି । ଭାରତ ଏହି ଦେଶମାନଙ୍କର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ବ୍ୟବସାୟିକ ଅଂଶୀଦାର ଏବଂ ବିକାଶମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ସହଯୋଗ କରିଆସୁଛି । ନିକଟରେ ଚୀନ୍ଓ ପା କିସ୍ତାନ ଭାରତକୁ ବାଦ୍‌ ଦେଇ ଏକ ଆଞ୍ଚଳିକ ସଂଗଠନ ଗଢ଼ିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ । ଏହାକୁ ନେପାଳ ଭଳି ଦେଶ ବିଶେଷ ଉତ୍ସାହ ଦେଖାଇନାହିଁ ଏବଂ ସାର୍କକୁ ପୁନର୍ଜୀବିତ କରିବା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଛି ।

ଭାରତ ସର୍ବଦା ଆଞ୍ଚଳିକ ସହଯୋଗକୁ ସମର୍ଥନ କରିଆସିଛି । ତେବେ ଭାରତ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛି ଯେ ଆତଙ୍କବାଦ ଏବଂ ଆଲୋଚନା ଏକାସାଙ୍ଗରେ ଚାଲିପାରିବ ନାହିଁ । ଏହି କାରଣରୁ ସାର୍କର ପ୍ରାସଙ୍ଗିକତା କମିଥିବା ବେଳେ ଭାରତ BIMSTEC (Bay of Bengal Initiative for Multi-Sectoral Technical and Economic Cooperation) ଭଳି ଅନ୍ୟ ଆଞ୍ଚଳିକ ସଂଗଠନ ଉପରେ ଅଧିକ ଧ୍ୟାନ ଦେଉଛି । ଏହା ସତ ଯେ ପାକିସ୍ତାନ ଓ ଚୀନ୍ ମିଶି ଭାରତ ପାଇଁ ଅନେକ ସମୟରେ ଅସୁବିଧା ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଏହା କହିବା ଭୁଲ୍ ହେବ ଯେ ସମସ୍ତ ସାର୍କ ଦେଶ ଭାରତ ବିରୋଧୀ ଷଡ଼୍‌ନ୍ତ୍ରରେ ସାମିଲ ଅଛନ୍ତି । ଅଧିକାଂଶ ଦେଶ ଭାରତ ସହ ନିଜର ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ କୂଟନୈତିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଅନ୍ତି ।