କନକ ବ୍ୟୁରୋ: ଭାରତୀୟ ଖାଦ୍ୟରେ ଡାଲିର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଥାନ ରହିଛି  । ଏବଂ ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ହରଡ଼ ଡାଲି ଅନ୍ୟତମ । ଏହା କେବଳ ସ୍ୱାଦରେ ଭଲ  ତାହା ନୁହେଁ , ବରଂ ପୋଷକ ତତ୍ତ୍ୱରେ ମଧ୍ୟ ଭରପୂର । ପ୍ରାୟତଃ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଘରେ ଏହାକୁ ବିଭିନ୍ନ ଉପାୟରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ । କିନ୍ତୁ ଏହାର ନିୟମିତ ସେବନ ଶରୀର ପାଇଁ କେତେ ଲାଭଦାୟକ ବା କ୍ଷତିକାରକ, ତାହା ଜାଣିବା ନିହାତି ଜରୁରୀ ।
 ହରଡ଼ ଡାଲି ଖାଇବାର ଫାଇଦା  
୧. ପ୍ରୋଟିନର ଉତ୍ତମ ସ୍ରୋତ: ନିରାମିଷାଶୀ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ହରଡ଼ ଡାଲି ପ୍ରୋଟିନର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଉତ୍ସ । ପ୍ରୋଟିନ୍ ମାଂସପେଶୀ ଗଠନ, କୋଷିକା ମରାମତି ଏବଂ ଶରୀରର ସାମଗ୍ରିକ ବିକାଶ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ ।
୨. ପାଚନ କ୍ରିୟାରେ ସହାୟକ: ଏଥିରେ ଭରପୂର ମାତ୍ରାରେ ଫାଇବର ରହିଛି । ଯାହା ପାଚନ ତନ୍ତ୍ରକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ଏହାର ସେବନ ଦ୍ୱାରା କୋଷ୍ଠକାଠିନ୍ୟ ଭଳି ସମସ୍ୟା ଦୂର ହୁଏ ଏବଂ ଅନ୍ତନଳୀ ସୁସ୍ଥ ରହେ ।
୩. ଓଜନ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରେ: ହରଡ଼ ଡାଲିରେ ଥିବା ଫାଇବର ଏବଂ ପ୍ରୋଟିନ୍ ଯୋଗୁଁ ଏହାକୁ ଖାଇବା ପରେ ପେଟ ବହୁ ସମୟ ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ଭରି ରହିଥାଏ । ଫଳରେ ବାରମ୍ବାର ଭୋକ ଲାଗେ ନାହିଁ ଏବଂ ଏହା ଓଜନ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ।
୪. ହୃଦୟ ପାଇଁ ଲାଭଦାୟକ: ଏଥିରେ ପୋଟାସିୟମ୍ ଭଳି ଖଣିଜ ତତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି, ଯାହା ରକ୍ତଚାପକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ଏହା ଶରୀରରୁ ଖରାପ କୋଲେଷ୍ଟ୍ରଲ ସ୍ତରକୁ କମ୍ କରି ହୃଦଘାତର ଆଶଙ୍କାକୁ ମଧ୍ୟ କମ୍ କରେ ।
୫. ଫୋଲିକ୍ ଏସିଡରେ ଭରପୂର: ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ହରଡ ଡାଲି ବହୁତ ଲାଭଦାୟକ। ଏଥିରେ ଥିବା ଫୋଲିକ୍ ଏସିଡ୍ ଗର୍ଭସ୍ଥ ଶିଶୁର ମସ୍ତିଷ୍କ ଏବଂ ମେରୁଦଣ୍ଡର ବିକାଶରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ।
ହରଡ଼ ଡାଲିର ଅତ୍ୟଧିକ ସେବନରୁ ହେଉଥିବା କ୍ଷତି  
ଯଦିଓ ହରଡ ଡାଲି ଅତ୍ୟନ୍ତ ପୁଷ୍ଟିକର, ତଥାପି କିଛି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏହାର ଅତ୍ୟଧିକ ସେବନ କ୍ଷତିକାରକ ହୋଇପାରେ:
•    ୟୁରିକ୍ ଏସିଡ୍ ବୃଦ୍ଧି: ଯେଉଁମାନଙ୍କର ୟୁରିକ୍ ଏସିଡ୍ ସ୍ତର ଅଧିକ ରହିଛି କିମ୍ବା ଗାଉଟ୍ ସମସ୍ୟା ଅଛି, ସେମାନେ ହରଡ ଡାଲି କମ୍ ଖାଇବା ଉଚିତ୍। କାରଣ ଏଥିରେ ଥିବା ପ୍ୟୁରିନ୍ ୟୁରିକ୍ ଏସିଡ୍ ସ୍ତର ବଢ଼ାଇପାରେ ।
•    କିଡନୀ ସମସ୍ୟା: କିଡନୀ ରୋଗୀମାନେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ବିନା ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ଡାଲି ସେବନ କରିବା ଅନୁଚିତ୍ । କାରଣ ଏଥିରେ ଥିବା ପ୍ରୋଟିନ୍ କିଡନୀ ଉପରେ ଅତିରିକ୍ତ ଚାପ ପକାଇପାରେ ।
•    ପେଟ ଫୁଲିବା: ବେଳେବେଳେ ଅଧିକ ଡାଲି ଖାଇବା ଦ୍ୱାରା କିଛି ଲୋକଙ୍କର ଗ୍ୟାସ୍ କିମ୍ବା ପେଟ ଫୁଲିବା ଭଳି ସମସ୍ୟା ଦେଖାଦେଇପାରେ । ରାନ୍ଧିବା ପୂର୍ବରୁ ଡାଲିକୁ କିଛି ସମୟ ପାଣିରେ ବତୁରାଇ ରଖିଲେ ଏହି ସମସ୍ୟା କମ୍ ହୋଇଥାଏ ।
ହରଡ଼  ଡାଲିକୁ ସ୍ୱାଦିଷ୍ଟ କରିବାର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଉପାୟ: ଆମ୍ବ କଷି ଅଦା ଦିଆ ଡାଲି
ସାଧାରଣତଃ ଆମେ ଡାଲି ତଡକା ବା ସାଧା ଡାଲମା ଖାଇଥାଉ । କିନ୍ତୁ ଏହି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଣାଳୀରେ ଆପଣ ହରଡ ଡାଲିର ଏକ ନୂଆ ସ୍ୱାଦ ପାଇପାରିବେ ।
 ଆବଶ୍ୟକ ସାମଗ୍ରୀ:
•    ହରଡ ଡାଲି: ୧ କପ୍
•    ପାଣି: ୩-୪ କପ୍
•    ହଳଦୀ ଗୁଣ୍ଡ: ୧/୨ ଚାମଚ
•    ଲୁଣ: ସ୍ୱାଦ ଅନୁସାରେ
•    କଞ୍ଚା ଆମ୍ବ (ଆମ୍ବ କଷି): ୨-୩ ଚାମଚ (ଛୋଟ କଟା)
•    ଅଦା: ୧ ଇଞ୍ଚ (କୋରା ହୋଇଥିବା)
•    ଘିଅ/ତେଲ: ୨ ଚାମଚ
•    ଛୁଙ୍କ ପାଇଁ: ସୋରିଷ, ଜିରା, ଶୁଖିଲା ଲଙ୍କା, ଭୃସଙ୍ଗ ପତ୍ର ଓ ହିଙ୍ଗୁ
ପ୍ରସ୍ତୁତି ପ୍ରଣାଳୀ:
୧. ଡାଲିକୁ ଭଲ ଭାବେ ଧୋଇ ଅତି କମରେ ୩୦ ମିନିଟ୍ ପାଇଁ ପାଣିରେ ବତୁରାଇ ରଖନ୍ତୁ।
୨. ଏକ ପ୍ରେସର କୁକରରେ ବତୁରା ଡାଲି, ପାଣି, ଲୁଣ ଓ ହଳଦୀ ପକାଇ ୩-୪ଟି ସିଟି ଆସିବା ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ସିଝାନ୍ତୁ।
୩. କୁକରରୁ ବାମ୍ଫ ବାହାରିଯିବା ପରେ ଢାଙ୍କୁଣୀ ଖୋଲି ଡାଲିକୁ ସାମାନ୍ୟ ଘାଣ୍ଟି ଦିଅନ୍ତୁ।
୪. ଏବେ ସେଥିରେ କଟା କଞ୍ଚା ଆମ୍ବ ଓ କୋରା ଅଦା ପକାଇ ୫-୭ ମିନିଟ୍ ପାଇଁ କମ୍ ଆଞ୍ଚରେ ଫୁଟାନ୍ତୁ, ଯାହାଫଳରେ ଆମ୍ବ ଓ ଅଦାର ସ୍ୱାଦ ଡାଲିରେ ଭଲ ଭାବେ ମିଶିଯିବ।
୫. ଶେଷରେ, ଏକ ଛୋଟ ପ୍ୟାନରେ ଘିଅ ଗରମ କରି ସୋରିଷ, ଜିରା, ଶୁଖିଲା ଲଙ୍କା, ହିଙ୍ଗୁ ଓ ଭୃସଙ୍ଗ ପତ୍ର ପକାଇ ଛୁଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ଏହାକୁ ଡାଲି ଉପରେ ଢାଳି  ଦିଅନ୍ତୁ । 
ଏହି ଉପାୟରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଡାଲିର ସ୍ୱାଦ ସାମାନ୍ୟ ଖଟା ଓ ଚଟପଟା ଲାଗିଥାଏ । ଯାହା ଭାତ ସହିତ ଖାଇବାକୁ ବହୁତ ଭଲ ଲାଗେ