ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ଅନୁଯାୟୀ ଆସନ୍ତା ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ନେପାଳରୁ ୧୦ ହଜାର ମେଗାୱାଟ ବିଦ୍ୟୁତ୍ କ୍ରୟ କରିବ ବୋଲି ଭାରତ ସରକାର ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି । ଦୁଇ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଭାରତ ନେପାଳରୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ କ୍ରୟ ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା । ନଭେମ୍ବର ୨୦୨୧ ରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ନେପାଳରୁ ୩୯ ମେଗାୱାଟ ବିଦ୍ୟୁତ କିଣିବାକୁ ଭାରତ ଅନୁମତି ଦେଇଥିଲା ।

Advertisment

ବର୍ତ୍ତମାନ ନେପାଳରୁ ଭାରତକୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ରପ୍ତାନି ପରିମାଣ ଧୀରେ ଧୀରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି । ଏଥିରୁ ନେପାଳ ସରକାର ଏକ ବଡ଼ ଅର୍ଥନୈତିକ  ଲାଭ ପାଇବେ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି। ଏହି ରାଜିନାମା ଯୋଗୁଁ ନେପାଳ ଉପରେ ଚୀନ୍ ଅସନ୍ତୋଷ ପ୍ରକାଶ କରିଛି ।  

ନେପାଳ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଜୁନ ମାସରେ ଏକ ଚୁକ୍ତିନାମା ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଥିଲେ । ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବେ ଏହି ମାସରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହେବ । ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ନେପାଳ ପାଇଁ ଭାରତକୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବିକ୍ରୟ ପାଇଁ ଏକ ପଥ ପରିଷ୍କାର କରିବ ।

କାଠମାଣ୍ଡୁ: ଭାରତ ଏବଂ ନେପାଳ ମଧ୍ୟରେ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଶକ୍ତି ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତି ଚଳିତ ନଭେମ୍ବର ମାସରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହେବ । ଶକ୍ତି ଏବଂ ଜଳସେଚନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ନେପାଳ ଏବଂ ଭାରତ ମିଳିତ ପରିଚାଳନା କମିଟି ବୈଠକରେ ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ସ୍ୱାକ୍ଷର ହେବ ।

ଚଳିତ ବର୍ଷ ମେ-ଜୁନ୍ ମାସରେ ନେପାଳ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପୁଷ୍ପ କମଲ ଦହଲଙ୍କ ଭାରତ ଗସ୍ତ ସମୟରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ସ୍ଥିର ହୋଇଛି । ଏହି ଚୁକ୍ତି ଆଗାମୀ ୨୫ ​​ବର୍ଷ ପାଇଁ ଅଟେ ।  ଯାହା ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବିଦ୍ୟୁତ ବାଣିଜ୍ୟ ପାଇଁ ବାଟ ଖୋଲିବ । ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଚୀନ୍ ଅସନ୍ତୋଷ ବ୍ୟକ୍ତ କରୁଛି ।

ଚଳିତ ବର୍ଷ ଜୁନ୍ ୨ ରେ ମିଳିତ ସାମ୍ବାଦିକ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଭାରତୀୟ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଏବଂ ନେପାଳର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପୁଷ୍ପ କମଲ ଦହଲ  ଏହି ଚୁକ୍ତି ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ । ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତ ଆସନ୍ତା ୧୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ପଡୋଶୀ ତଥା ମିତ୍ର ଦେଶଠାରୁ  ୧୦,୦୦୦  ମେଗାୱାଟ ବିଦ୍ୟୁତ୍ କ୍ରୟ କରିବ।

ଭାରତ ଗସ୍ତ ସମୟରେ ଏହି ଚୁକ୍ତି କରିଥିଲେ ନେପାଳ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ

ନେପାଳ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପୁଷ୍ପା କମଲ ଦହଲ ମେ ୩୧  ରୁ ଜୁନ୍ ୩ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତ ଗସ୍ତ କରିଥିଲେ । ଏହି ସମୟରେ ଦୁଇ ଦେଶ ଦୀର୍ଘସ୍ଥାୟୀ ଶକ୍ତି ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତିନାମାକୁ ସବୁଜ ସଙ୍କେତ ଦେଇଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ଚୁକ୍ତିନାମା ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇପାରିଲା ନାହିଁ କାରଣ ଭାରତର କ୍ୟାବିନେଟ୍ ଚୁକ୍ତିନାମା ଡ୍ରାଫ୍ଟକୁ ସମର୍ଥନ କରୁନଥିଲା । ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବେ ଏହି ମାସରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହେବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି ।  ଏହି ଚୁକ୍ତି ଉଭୟ ଭାରତ ଏବଂ ନେପାଳ ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ । ନେପାଳ ପାଇଁ ଏହି ଚୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟୁତ୍ ପାଇଁ ଏକ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ବଜାର ନିଶ୍ଚିତ କରିବ ।  ଏଭଳି ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଚୁକ୍ତିରେ ନେପାଳ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ନିଜର ଶକ୍ତି ବିକ୍ରି କରିବ ।

ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ଅନୁଯାୟୀ, ପୂର୍ବ ନେପାଳ ଦେଇ ଯାଇଥିବା ଢୋଲକବାର -ମୁଜାଫରପୁର କ୍ରସ ସୀମା ଦେଇ ଟ୍ରାନ୍ସମିସନ ଲାଇନ ମାଧ୍ୟମରେ ଭାରତକୁ ବିଜୁଳି ଆସିବ । ଅନ୍ୟ ଦୁଇଟି ପ୍ରକଳ୍ପରୁ ଉତ୍ପାଦିତ ଅବଶିଷ୍ଟ ୭୦ ମେଗାୱାଟ ଶକ୍ତି ୧୩୨ କେଭି ମହେନ୍ଦ୍ରନଗର-ତାନକପୁର ଟ୍ରାନ୍ସମିସନ ଲାଇନ ମାଧ୍ୟମରେ ଭାରତୀୟ ବଜାରକୁ ଆସିବ ।

ନେପାଳ-ଭାରତ ଖୁସି, ଚୀନ୍ ଚିନ୍ତିତ

ଜୁନ୍ ମାସରେ ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ହେବା ପରେ ନେପାଳ ଖୁସି ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲା । ଶକ୍ତି ବିକାଶ ପାଇଁ ଏହା ଏକ ନୂତନ ଭବିଷ୍ୟତ ମାର୍ଗ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବ ବୋଲି ନେପାଳ କହିଛି । ନେପାଳର ଆର୍ଥିକ ବିକାଶ ଏବଂ ପୁନର୍ଗଠନରେ ଏହା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିବ । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ଚୀନ୍ ଏଥିରେ ଅସନ୍ତୋଷ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଛି । ଜୁନ୍ ମାସରେ ନେପାଳର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିବା ପରେ ଚୀନ୍ ଏହାକୁ ବିରୋଧ କରି ତୀବ୍ର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେଇଥିଲା । ନେପାଳରେ ଚୀନ୍‌ର ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ ଚେଙ୍ଗ୍ ସୋଙ୍ଗ ଏକ ଘୃଣ୍ୟ ମନ୍ତବ୍ୟ ଦେଇ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ନେପାଳର ନିଜର ବିଦ୍ୟୁତ୍ କମ୍ ଅଛି ତେବେ ଏହାକୁ ଭାରତ ରପ୍ତାନି କରିବାର କୌଣସି ଅର୍ଥ ନାହିଁ । ଏହା ସଠିକ୍ ନୀତି ନୁହେଁ । ଏହା ନେପାଳ ପାଇଁ ଠିକ୍ ନୁହେଁ କିମ୍ବା ଭାରତ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ  ଲାଭଦାୟକ ନୁହେଁ ।