କେବଳ ଋଣ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ପାକିସ୍ତାନୀ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ସାମୟିକ ଆଶ୍ଵସ୍ତି ମିଳିଛି। ବେଲ୍ ଆଉଟ ପ୍ୟାକେଜ ଅଧୀନରେ ପାକିସ୍ତାନ ପାଇଁ ୭୦୦ ମିଲିୟନ ଡଲାରର ଏକ ରୁଣକୁ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମୁଦ୍ରା ପାଣ୍ଠି ଅନୁମୋଦନ କରିଛି । ଷ୍ଟାଣ୍ଡବାଇ ଆରେଞ୍ଜମେଣ୍ଟ କିମ୍ବା SBA ପାକିସ୍ତାନରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ସଂସ୍କାର ପାଇଁ ଏକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ କରିଥିଲା । ଏହାର ସମୀକ୍ଷା କରିବା ପରେ ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି ।
ପାକିସ୍ତାନରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଏବଂ ଅବନତି କାହାଠାରୁ ଆଉ ଲୁଚିହେଇ ରହିନାହିଁ । ପାକିସ୍ତାନ ଧୀରେ ଧୀରେ ଦାରିଦ୍ର ଆଡକୁ ଗତି କରୁଛି । ସେଠାକାର ଅବସ୍ଥା ବହୁତ ଖରାପ ହେଇଗଲାଣି । ଲୋକମାନେ ଦୈନନ୍ଦିନ ଜିନିଷ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସରକାର ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ହେଉଛନ୍ତି । ଏଭଳି ସମୟରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ପାକିସ୍ତାନ ପାଇଁ ଏକ ଖୁସି ଖବର ଆସିଛି । ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ ଏବ ୭୦୦ ମିଲିୟନ ଡଲାରର ଏକ ରୁଣକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିଛି ।
ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମୁଦ୍ରା ପାଣ୍ଠି (ଆଇଏମ୍ଏଫ୍) ପାକିସ୍ତାନ ପାଇଁ ୭୦୦ ମିଲିୟନ୍ ଡଲାରର ଏକ ଋଣ ଅନୁମୋଦନ କରିଛି ଯାହା ଆର୍ଥିକ ସଙ୍କଟ ଦେଇ ଗତି କରୁଥିବା ଦେଶକୁ କିଛି ମାତ୍ରାରେ ଆଶ୍ଵସ୍ତି ଦେବ । ଷ୍ଟାଣ୍ଡବାଇ ଆରେଞ୍ଜମେଣ୍ଟ କିମ୍ବା SBA ପାକିସ୍ତାନରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ସଂସ୍କାର ପାଇଁ ଏକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ କରିଥିଲା । ଏହାର ସମୀକ୍ଷା କରିବା ପାରେ ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ ପାକିସ୍ତାନ ଆଇଏମଏଫରୁ ୧୦୦ ମିଲିୟନ ଡଲାରର ପ୍ରଥମ କିସ୍ତି ପାଇଛି । ଅବଶିଷ୍ଟ ଦୁଇଟି କିସ୍ତି ପ୍ରୋଗ୍ରାମ ସମୀକ୍ଷା କରିବା ପରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇବ ଯାହା ଡିସେମ୍ବର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମୟ ନେଇପାରେ । ବେଲ ଆଉଟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅଧୀନରେ, IMF ଜୁଲାଇ ୨୦୨୩ ରେ ୧୦୦ ମିଲିୟନ ଡ଼ଲାରର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଟ୍ରାନ୍ସଫର କରିଥିଲା । ଆଇଏମଏଫ ପାକିସ୍ତାନର ପରିସ୍ଥିତିର ସମୀକ୍ଷା କରିଛି ଆଇଏମ୍ଏଫ୍ ର ଏକ ମିଶନ୍ ଜୁଲାଇରୁ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୩ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପାକିସ୍ତାନର ଆର୍ଥିକ ପ୍ରଦର୍ଶନକୁ ସମୀକ୍ଷା କରିଥିଲା । ପାକିସ୍ତାନ ଅର୍ଥ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏକ ବିବୃତ୍ତି ଜାରି କରି କହିଛି ଯେ SDR ରେ ୭୦୦ ମିଲିୟନ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାରର ଋଣ ପ୍ରଦାନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ଏହା ଷ୍ଟାଣ୍ଡ-ବାଇ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନୁଯାୟୀ ମୋଟ ବିତରଣ ରାଶି ୧.୯ ବିଲିୟନ ଡ଼ଲାର ହେଇଯିବ ।
ପାକିସ୍ତାନ କିପରି ଏହି ଋଣ ପାଇଲା ?
ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ଜାଣେ ଯେ ପାକିସ୍ତାନର ବହୁତ ବଡ଼ ଋଣ ଭାରରେ ଅଛି । ତେବେ ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଛି ଯେ ପାକିସ୍ତାନ କିପରି ଏତେ ବଡ଼ ଋଣ ପାଇଲା ? ଆପଣଙ୍କୁ କହିରଖୁଛୁ ଯେ ପାକିସ୍ତାନ ଏହି ଋଣ ବିତରଣ କିମ୍ବା ବିତରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ନେଇଛି । ଜନସାଧାରଣ କିମ୍ବା ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ପାଣ୍ଠିରୁ ଦେୟ ବା ବିତରଣ ହେଉଛି ଏକ ଦେୟ । ବୈକଳ୍ପିକ ଭାବରେ, ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଗ୍ରାହକଙ୍କ ତରଫରୁ ଏକ ତୃତୀୟ ପକ୍ଷକୁ ଏକ ଦେୟ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥାଏ, ଯାହା ପାଇଁ ପରେ ଗ୍ରାହକଙ୍କଠାରୁ ଅର୍ଥ ଫେରସ୍ତ କରାଯାଏ । ଆଗାମୀ ଦିନରେ ପାକିସ୍ତାନରେ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ହେବାକୁ ଯାଉଛି। ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ଭଣ୍ଡାରରୁ ପାକିସ୍ତାନ ଶେଷ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ଗତ ବର୍ଷ ଆରମ୍ଭରେ ପାକିସ୍ତାନ ସରକାର କହିଥିଲେ ଯେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହାର ବୈଦେଶିକ ମୁଦ୍ରା ଭଣ୍ଡାର ମାତ୍ର ୩.୦୯ ବିଲିୟନ ଡଲାର ରହିଛି । ୩୧ ଡିସେମ୍ବର ପୂର୍ବରୁ ପାକିସ୍ତାନ ପାଇଁ IMF ର ସମସ୍ତ ସର୍ତ୍ତ ପୂରଣ କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।