କୁକୁର ମାନକ ପୂର୍ବଜ ଗଧିଆ ଥିଲେ
ଆଜି ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ ଡଗ୍ ଡେ
ମଣିଷର ସବୁଠାରୁ ବିଶ୍ୱସ୍ତ ପଶୁ ହେଉଛି ‘ଗଧିଆ’ | ଏହା ଆପଣଙ୍କୁ ଅଜବ ଲାଗିବ କିନ୍ତୁ ଏହା ଆଂଶିକ ସତ୍ୟ । ବାସ୍ତବରେ ଆପଣଙ୍କ ଚାରିପାଖରେ ରହୁଥିବା କୁକୁରମାନେ ଏକଦା ଗଧିଆ ଥିଲେ । ପ୍ରାୟ 20 ହଜାର ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ସେମାନେ ମଣିଷର ସବୁଠାରୁ ବଡ ଶତ୍ରୁ ଭାବରେ ପରିଗଣିତ ହେଉଥିଲେ । ଧୀରେଧୀରେ ସେମାନେ ଆମର ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ବନ୍ଧୁ ଏବଂ ବିଶ୍ୱସ୍ତ କେମିତି ହେଲେ ?
Kanak News is now on WhatsApp
Join and get latest news updates delivered to you via WhatsApp
ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ କୁକୁର ଦିବସରେ କୁକୁରମାନଙ୍କର ବିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ସହ ଜଡିତ ଅନେକ ଅଜଣା କଥା ଜାଣିବା
ଏହା ପ୍ରାୟ 10 ହଜାରରୁ 30 ହଜାର ବର୍ଷ ପୁରୁଣା କଥା । ବରଫ ଯୁଗ(ଆଇସ୍ ଏଜ୍)ର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ପୃଥିବୀର ସବୁଆଡେ ବରଫ ଆଚ୍ଛାଦିତ ହୋଇ ରହିଥିଲା । ମାନବ ପ୍ରଜାତି ଧୀରେ ଧୀରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାରେ ଲାଗିଲା । ଏହି ସମୟରେ, ଗଛ ଏବଂ ଉଦ୍ଭିଦ ଏବଂ ଭୂପୃଷ୍ଠରେ ସମସ୍ତ ପ୍ରାଣୀର ଉତ୍ପତି ହେବା ଆରମ୍ଭ କଲେ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏହାର ନାମ ପ୍ଲେଷ୍ଟୋସିନ୍ ଦେଇଛନ୍ତି । ପ୍ଲେଷ୍ଟୋସିନ୍ ସମୟରେ ପ୍ରାଚୀନ ଗଧିଆମାନଙ୍କ ବଂଶ ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାକୁ ଲାଗିଲା । ଏହି ଗଧିଆମାନେ ଖାଇବା ପାଇଁ ମାଂସ ଖୋଜୁଥିଲେ କିନ୍ତୁ ଅତ୍ୟଧିକ ଥଣ୍ଡା ଯୋଗୁଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଶିକାର ଖୋଜିବାକୁ ବହୁ କଷ୍ଠ କରିବାକୁ ପଡୁଥିଲା । ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଦାବି କରନ୍ତି ଯେ ଏହି ଗଧିଆମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେତେ ଯେଉଁମାନେ କମ୍ ହିଂସ୍ର ଥିଲେ ସେମାନେ ଖାଦ୍ଯପାଇଁ ମାନବ ବସତି ନିକଟକୁ ଧୀରେଧୀରେ ଯିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ । ମଣିଷର ବ୍ୟବହାର ପରେ ବଳି ପଡୁଥିବା ହାଡ ଏବଂ ମାଂସ ଏହି ଗଧିଆମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସହଜରେ ଉପଲବ୍ଧ ହେଉଥିଲା । ଏହିଠାରୁ ହିଁ ମଣିଷ ମାନଙ୍କ ସହିତ ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ ଆରମ୍ଭ ହେଇଥିଲା । କମ୍ ଷ୍ଟ୍ରେସ ହରମୋନ୍ ଥିବା ଗଧିଆମାନେ ପ୍ରଥମେ ମଣିଷମାନଙ୍କ ପାଖକୁ ଗଲେ । ସାରା ମାର୍ଶଲ ପେକ୍ସିନି ଏବଂ ଜୁଲିଆନ୍ କାମିନସ୍କିଙ୍କ ରିସର୍ଚ୍ଚ ପେପର ‘ଦି ସୋସିଆଲ୍ ଡଗ ଏବଂ ଇଭାଲୁସନ’ ଅନୁଯାୟୀ ଯେତେବେଳେ ମଣିଷମାନେ ହୋମୋ ସାପିଏନ୍ସ ହୋଇଗଲେ ସେମାନେ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରେ ରହିବାକୁ ଲାଗିଲେ। ସେମାନେ ଗୋଷ୍ଠୀରେ ବୁଲୁଥିଲେ ଏବଂ କେବଳ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରେ ରହୁଥିଲେ । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ଗଧିଆମାନେ ବହୁତ ଚତୁର ଥିଲେ। ସେମାନଙ୍କର ଶୁଣିବା ଏବଂ ଗନ୍ଧ ଶୁଙ୍ଘିବାର କ୍ଷମତା ଅନ୍ୟ ପଶୁମାନଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ବହୁତ ଭଲ ଥିଲା । ସେତେବେଳେ ଅନେକ ଥର ଶିକାର ପାଇଁ ମଣିଷ ଏବଂ ଗଧିଆ ମଧ୍ୟରେ ଲଢେଇ ହୁଏ । ଏହି ସମୟରୁ ମଣିଷ ଏବଂ ଗଧିଆମାନେ ପରସ୍ପରର ଶତ୍ରୁ ହେଇଥିଲେ ।
ଅନୁସନ୍ଧାନ ଅନୁଯାୟୀ ଗଧିଆର ଶରୀରରେ ଷ୍ଟ୍ରେସ୍ ହରମୋନ୍ ଅଧିକ ଥାଏ । ଏହି ଷ୍ଟ୍ରେସ୍ ହରମୋନ୍ ସେମାନଙ୍କୁ ବହୁତ କ୍ରୋଧିତ କରାଏ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ମାନବ ବସତି ନିକଟକୁ ଯିବାରେ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ କିନ୍ତୁ କେତେକ ଗଧିଆମାନଙ୍କ ନିକଟରେ ଏହି ଷ୍ଟ୍ରେସ୍ ହରମୋନ୍ ସ୍ୱାଭାବିକ ଭାବରେ କମ୍ ଥିଲା । କମ୍ ଷ୍ଟ୍ରେସ୍ ହରମୋନ୍ ହେତୁ ଏହିପରି ଗଧିଆମାନେ ଖାଦ୍ଯପାଇଁ ମଣିଷମାନକ ନିକଟତର ହେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ । ସେମାନେ ମଣିଷମାନଙ୍କର ବଳକା ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବା ଆରମ୍ଭ କଲେ ଯାହାକୁ ମଣିଷମାନେ ନିଜର ଘରର ଆଖପାଖରେ ଫୋପାଡି ଦେଉଥିଲେ । ସେହିଠାରୁ ହିଁ ମଣିଷ ଏବଂ ଶାନ୍ତ ଗଧିଆମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଧୁତା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।
ଆଗାମୀ କିଛି ବର୍ଷରେ ମଣିଷମାନେ ଏହି ଗଧିଆମାନଙ୍କ ସହିତ ଅନେକ ପରୀକ୍ଷଣ ନିରୀକ୍ଷଣ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା । ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରଜନନରୁ ସେମାନଙ୍କର ଆଚରଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବା ଏଥିରେ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ କରିଥିଲା । ଏହି ସମୟରୁ ଗଧିଆମାନଙ୍କର କୁକୁରରେ ରୂପାନ୍ତର ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା | ଧୀରେଧୀରେ ସେମାନଙ୍କର ଡିଏନ୍ଏରେ ଷ୍ଟ୍ରେସ୍ ହରମୋନ୍ କମିବା ଆରମ୍ଭ କଲା । ଏହା ପରେ ସେହି ଗଧିଆମାନଙ୍କର DNA ବିବର୍ତ୍ତନ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ପ୍ରବେଶ କଲା । ଏହି କାରଣରୁ ସେମାନକ ଦାନ୍ତର ତୀକ୍ଷ୍ଣତା କମିବାକୁ ଲାଗିଲା । ମାଢି ଏବଂ ଅନ୍ୟ ହାଡ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଦେଖାଯିବାକୁ ଲାଗିଲା । ମଣିଷମାନଙ୍କ ସହିତ ରହିବାଯୋଗୁଁ ଧୀରେଧୀରେ ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରକୃତି ମଣିଷମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବନ୍ଧୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବାକୁ ଲାଗିଲା ।
ଏସିଆରେ କୁକୁରମାନଙ୍କର ପ୍ରଜାତି ‘ଧୂସର ଗଧିଆ’ରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଥିବାବେଳେ ଆଫ୍ରିକାରେ କୁକୁରମାନେ’ ଜାକଲ୍ ‘ପ୍ରଜାତିରୁ ତିଆରି ହୋଇଥିଲେ । ପ୍ରଥମ କୁକୁରଟି କେଉଁଠୁ ଆସିଲା ସେ ନେଇ ବିବାଦ ମଣିଷ ପ୍ରଥମେ ଗଧିଆକୁ ଗୃହପାଳିତ ପଶୁ ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କଲା ? ଏହା ଉପରେ କୌଣସି ପ୍ରମାଣ ନାହିଁ । ନେଚର୍ସ କମ୍ୟୁନିକେସନର ରିସର୍ଚ୍ଚ ପେପରରେ ଦାବି କରାଯାଇଛି ଯେ କୁକୁର କିମ୍ବା ଆକ୍ରମଣାତ୍ମକ ଗଧିଆ ଦକ୍ଷିଣ ଚାଇନାରୁ ମୋଙ୍ଗୋଲ ଏବଂ ୟୁରୋପର ଅନେକ ଦେଶକୁ ଏକ ସମୟରେ ଯାଇଥିଲେ । ଗଧିଆମାନେ ପ୍ରାୟ 16 ହଜାର ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଚାଇନାରେ ଏବଂ ପ୍ରାୟ 12 ରୁ 14 ହଜାର ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଭାରତରେ ଗୃହପାଳିତ ହୋଇଥିଲେ। ଏଥି ସହିତ ସେମାନେଙ୍କୁ ପ୍ରାୟ 10 ହଜାର ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଆମେରିକାରେ ପାଳନ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଜାଣିବାକୁ ପାଇଲେ ଯେ ଗଧିଆ ଓ କୁକୁରମାନଙ୍କର DNAରେ ବହୁତ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଅଛି । ଯେଉଁ କାରଣରୁ କୁକୁରମାନେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରଜାତିର ଅଟନ୍ତି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ମଣିଷମାନେ ଦୁଇଟି ଭିନ୍ନ ପ୍ରଜାତିର କୁକୁରକୁ ମିଶାଇ ‘କ୍ରସ୍ ବ୍ରୀଡିଙ୍ଗ’ ଦ୍ୱାରା ନୂତନ ଏବଂ ଭିନ୍ନ ପ୍ରଜାତିର କୁକୁର ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା । ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ସବୁ କୁକୁରମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବହୁତ ଯନ୍ତ୍ରଣାଦାୟକ ଥିଲା । ଏହି କାରଣରୁ ତାଙ୍କ ଶରୀର ଗଠନରେ ଅନେକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଥିଲା । ନିଶ୍ୱାସ ନେବାରେ ଅସୁବିଧା ସହିତ ଅନେକ ପ୍ରଜାତିର କୁକୁରମାନଙ୍କର ପ୍ରଜନନ କରିବାରେ ଅସୁବିଧା ଦେଖାଗଲା । ଆଜିର ଦିନରେ 11 ପ୍ରକାରର କୁକୁର ଅଛନ୍ତି ଯାହା ଗଧିଆ ପରି ଦେଖାଯାଆନ୍ତି । ଯେଉଁଥିରେ ସବୁଠାରୁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ହେଉଛି ‘ଆଲାସ୍କାନ୍ ମାଲାମୁଟ୍’ ଏବଂ ‘ସାଇବେରିଆନ୍ ହସ୍କି’ ।
ମଣିଷ ଏବଂ କୁକୁରମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷର ଅତୁଟ ସମ୍ପର୍କ ଐତିହାସିକ ତଥା ଲେଖକ ୟୁଭାଲ୍ ନେହା ହରାରି ତାଙ୍କ ପୁସ୍ତକ ‘ସାପିଏନ୍ସ: ଏକ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଇତିହାସ’ ମାନବ ଲେଖାରେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ ମଣିଷମାନେ 15,000 ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ କୁକୁରକୁ ଗୃହପାଳିତ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା । ଏହାର ଅନେକ ପ୍ରମାଣ ଅଛି । ଏହି ଗଧିଆରୁ ବିବର୍ତ୍ତିତ କୁକୁରମାନଙ୍କୁ ମଣିଷ ଶିକାର ଏବଂ ଯୁଦ୍ଧ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିଲା । ଅନୁପ୍ରବେଶକାରୀଙ୍କ ସହ ଲଢେଇ କରିବାରେ ସେମାନେ ମଣିଷକୁ ମଧ୍ୟ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ । | ମଣିଷ ଏବଂ କୁକୁରମାନଙ୍କ ପିଢି ବଢିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ସେମାନକର ସମ୍ପର୍କ ମଧ୍ୟ ଦୃଢ ହେବାକୁ ଲାଗିଲା । ଧୀରେଧୀରେ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭାବର ଆଦାନପ୍ରଦାନ ହେବା ଆରମ୍ଭ ହେଲା । ମଣିଷ ମାନଙ୍କ ସହ ରହିବ ଦ୍ଵାରା କୁକୁରକୁ ବହୁତ ଲାଭ ହେଲା ଯେମିତି ଅନ୍ୟ ପଶୁମାନଙ୍କଠାରୁ ସୁରକ୍ଷା ଓ ସହଜରେ ଖାଦ୍ୟ ପାଇଯିବା ଇତ୍ୟାଦି । କୁକୁରମାନେ ମଧ୍ୟ ମଣିଷ ମାନଙ୍କ ସହ ନିଜକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ଦେଖିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ । ହଜାରେ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଉଭୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ବୁଝାମଣା ବିକଶିତ ହେଲା ।