କେରଳ ବନ୍ୟାରୁ ଓଡ଼ିଶା ପାଇଁ କ’ଣ ରହିଛି ବାର୍ତ୍ତା ? ଛତିଶଗଡ଼ର ମନମୁଖୀ ଜଳ ପରିଚାଳନା ଯୋଗୁଁ ପଡ଼ିବ କି ପ୍ରଭାବ ?
କନକ ବ୍ୟୁରୋ : କେରଳ ବନ୍ୟା ସାରା ଦେଶକୁ ବିଚଳିତ କରିଥିବା ବେଳେ, କେଉଁ କାରଣରୁ ବନ୍ୟା ଏତେ ଉତ୍କଟ ରୂପ ନେଲା ତାକୁ ନେଇ ଆସିବାରେ ଲାଗିଛି ବିଭିନ୍ନ କାରଣ । କେରଳ ବିଭିନ୍ନ ଡ୍ୟାମର ଗେଟ୍ ଖୋଲିବା ବନ୍ୟାର ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି । ଏମିତି କି ବରିଷ୍ଠ ପରିବେଶବିତ୍ ମାଧବ ଗଡଗିଲ୍ ଏକ ସାକ୍ଷତକାରରେ କେରଳ ବନ୍ୟାକୁ ମଣିଷକୃତ ବନ୍ୟା ବୋଲି କହିଛନ୍ତି । ଆଉ ଏସବୁ ଭିତରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି-କେରଳ ବନ୍ୟାରୁ ଓଡ଼ିଶା ଶିଖିଲା କ’ଣ । କାରଣ ଛତିଶଗଡ଼ର ମନମୁଖୀ ଜଳ ପରିଚାଳନା ଓଡ଼ିଶା ପାଇଁ ମୁଣ୍ଡ ବ୍ୟଥା ପାଲଟିଛି । ଆଉ ହୀରାକୁଦ ଡ୍ୟାମରୁ ଜଳ ନିଷ୍କାସନ ତଳିଆ ଅଂଚଳରେ ଏକ ବନ୍ୟା ସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି କରିବାର ଆଶଙ୍କା ରହିଛି ।
Kanak News is now on WhatsApp
Join and get latest news updates delivered to you via WhatsApp
କେରଳ ବନ୍ୟା ବିଭୀଷିକାର ଭୟାନକ୍ ଚିତ୍ର ଭିତରେ ଏଭଳି କିଛି ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଛି ଯେତେବେଳେ ଦେଶର ଜଣେ ଖ୍ୟାତନାମା ପରିବେଶବିତ୍ କେରଳ ବନ୍ୟାକୁ ଆଂଶିକ ମଣିଷକୃତ ବିପର୍ଯ୍ୟୟର ଆଖ୍ୟା ଦେଇଛନ୍ତି । ପଶ୍ଚିମଘାଟ ପର୍ବତମାଳାରେ ପରିବେଶ ବିଶେଷଜ୍ଞ କମିଟିର ମୁଖ୍ୟ ଥିବା ମାଧବ ଗଡଗିଲ୍ କହିଛନ୍ତି- କେରଳ ବନ୍ୟା ସମସ୍ୟା ମଣିଷକୃତ । ନଦୀ କୂଳରେ ଶିଳ୍ପ ପ୍ରତିଷ୍ଠା, ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ପାହାଡ଼ ଅଂଚଳରେ ଖଣିଖନନ, ଶିଳ୍ପପ୍ରତିଷ୍ଠା ପରିବେଶ ଉପରେ ବ୍ୟାପକ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଛି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଡ୍ୟାମ୍ ଗୁଡ଼ିକର ଗେଟ୍ ଖୋଲି ଦେବା କେରଳରେ ଭୟାବହ ବନ୍ୟାର ଆଉ ଏକ କାରଣ ବୋଲି ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଉଛି ।
କେରଳ ବନ୍ୟାରେ ଡ୍ୟାମ୍ ଗୁଡ଼ିକରେ ଯେଉଁ ଭଳି ଭାବରେ ଜଳ ପରିଚାଳନା ହୋଇଛି, ତାକୁ ଦେଖିଲା ବେଳକୁ ଆପଣା ଯାଏଁ ମନକୁ ଚାଲି ଆସୁଛି ହୀରାକୁଦ ଡ୍ୟାମର କଥା । କାରଣ ହୀରାକୁଦ ଡ୍ୟାମର ଜଳ ପରିଚାଳନା, ତଳମୁଣ୍ଡର ବନ୍ୟା ସ୍ଥିତିକୁ ବେଶ ପ୍ରଭାବିତ କରିବାର ଆଶଙ୍କା ରହିଛି । ଅନ୍ୟ ପଟେ ଉପରମୁଣ୍ଡରେ ଛତିଶଗଡ଼ ବାନ୍ଧିଥିବା ବନ୍ଧ ଏବଂ ବ୍ୟାରେଜ୍ ଓଡ଼ିଶା ପାଇଁ ଆଉ ଏକ ଚିନ୍ତାର କାରଣ ପାଲଟିଛି ।
ହୀରାକୁଦ ଡ୍ୟାମରୁ ଜଳ ନିଷ୍କାସନ ଯୋଗୁଁ ଓଡ଼ିଶାରେ କେବେ ବଡ ଧରଣର ବନ୍ୟା ସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇନଥିବା ବେଳେ ତଳମୁଣ୍ଡରେ ବର୍ଷା ଯୋଗୁଁ ବନ୍ୟା ସ୍ଥିତି ଉପୁଜିଛି । ତେବେ ଡ୍ୟାମକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ପାଇଁ ଗେଟ୍ ଖୋଲିବାକୁ ହୁଏ ବୋଲି ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି ହୀରାକୁଦ ଡ୍ୟାମର ପୂର୍ବତନ ଯନ୍ତ୍ରୀ । ହୀରାକୁଦ ଡ୍ୟାମର ଜଳଧାରଣା କ୍ଷମତା ରହିଛି ୬୩୦ ଫୁଟ । ଆଉ ଡ୍ୟାମରେ ରହିଛି ସମୁଦାୟ ୯୮ଟି ଗେଟ୍ । ହୀରାକୁଦ ଡ୍ୟାମରୁ ସର୍ବାଧିକ ୧୪ ଲକ୍ଷ କ୍ୟୁସେକ୍ ଜଳ ନିସ୍କାସନ ହୋଇପାରିବ । ହେଲେ ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ହୀରାକୁଦ ଡ୍ୟାମରୁ ସର୍ବାଧିକ ୧୧ ଲକ୍ଷ କ୍ୟୁସେକ୍ ଜଳ ନିଷ୍କାସନ ହୋଇଛି ।
ଭୌଗଳିକ ଦୃଷ୍ଟି କୋଣରୁ କେରଳ ଓ ଓଡ଼ିଶା ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ରହିଛି । କେରଳରେ ଅଧିକ ପାର୍ବତ୍ୟ ଅଂଚଳ ଥିବା ବେଳେ ଓଡ଼ିଶାରେ ସମତୁଳ ଅଂଚଳ । ତେଣୁ ଯଦି ହୀରାକୁଦ ଡ୍ୟାମରୁ ଅଧିକାଂଶ ଗେଟ୍ ଖୋଲିଲେ ମଧ୍ୟ କେରଳ ଭଳି ଏହା ଅଚାନକ୍ ପାଣି ମାଡ଼ି ଆସିବ ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ତଳିଆ ଅଂଚଳରେ ସାଂଘାତିକ ସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ହେବ । ଯଦି ପରିସ୍ଥିତି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବାହାରକୁ ଚାଲିଯାଏ- ତେବେ ଗେଟ୍ ଖୋଲିବା ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ବିକଳ୍ପ ନାହିଁ । ଆଉ ଯଦି ଡ୍ୟାମ୍ ଭାଙ୍ଗି ଯାଏ- ତେବେ ଓଡ଼ିଶାର ଅର୍ଦ୍ଧାଧିକ ଅଂଚଳ ଜଳମଗ୍ନ ହୋଇଯିବ ।
ତେଣୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଜଳ ସୁପରିଚାଳନା, ପଡ଼ୋଶୀ ଛିତଶଗଡ଼ ସହ ସଠିକ୍ ସମନ୍ୱୟ ଏବଂ ହୀରାକୁଦ ଜଳମଣ୍ଡାରର ତଳମୁଣ୍ଡରେ ପାଣି ଧରି ରଖିବା ପାଇଁ କିଛି ପ୍ରକଳ୍ପ ହିଁ ଓଡ଼ିଶା ପାଇଁ ବନ୍ୟା ନିୟନ୍ତ୍ରଣର ଏକମାତ୍ର ବିକଳ୍ପ । ନହେଲେ ଏକ ବଡ଼ ବିପଦର ସାମନା କରିବ ଓଡ଼ିଶା ।